Miniony rok dla naszej biblioteki obfitował w niezapomniane chwile. Dynamiczny wzrost liczby czytelników, innowacyjne programy edukacyjne i zintegrowane podejście do technologii uczyniły naszą instytucję miejscem, do którego chętnie przychodzą dzieci i młodzież, a także dorośli i seniorzy. Zainicjowane projekty przyciągnęły nowych odbiorców, a nowoczesne środki dydaktyczne sprawiły, że biblioteka stała się nie tylko miejscem wypożyczania książek, lecz także nowoczesnym centrum edukacyjnym. Rok 2023 był dla bibliotekarzy czasem pełnym wyzwań, działań, wydarzeń oraz projektów. Biblioteka idzie z duchem czasu i podąża za potrzebami czytelników.
Sieć biblioteczna
Biblioteka Publiczna w Piasecznie to nie tylko Biblioteka Główna, ale również 4 filie miejskie, 5 gminnych i dwa punkty biblioteczne. Od marca czytelnicy mają możliwość korzystania z nowej placówki bibliotecznej w Gołkowie-Letnisko, znajdującej się przy ulicy Głównej 5a. Filia została w 2023 roku przeniesiona z Jazgarzewa i połączona z punktem bibliotecznym w Kamionce. Jest częścią Miejsca Aktywności Lokalnej i Bibliotecznej MALiB, w lokalu jest miejsce przeznaczone także na działania lokalne. W maju filia Piaseczno-Centrum została przeniesiona do nowego lokalu mieszczącego się w budynku Centrum Aktywności Seniora “Przystań pod Klonami”. Obecnie działa pod nazwą „filia Piaseczno przy Szkolnej 18”, ma ok. 260 metrów kwadratowych i jest dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz seniorów. Powstała dzięki dofinansowaniu z Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0, Priorytet 2 „Infrastruktura Bibliotek 2021–2025”.
Filia w Józefosławiu zyskała w tym roku książkomat, dzięki któremu czytelnicy mogą korzystać ze zborów biblioteki w dogodnych dla siebie godzinach. Urządzenie mieści się obok Centrum Handlowego Józefosław, przy ul. Geodetów i można do niego zamawiać oraz zwracać zbiory (książki, filmy, audiobooki) z filii. Biblioteka pozyskała książkomat w ramach projektu “Kultura bez barier”.
“Znaszli ten kraj” i “Piaseczno 2023 w obiektywie”
Przez cały rok 2023 biblioteka prowadziła akcję “Znaszli ten kraj” zachęcając czytelników do sięgnięcia po literaturę związaną z danym regionem Polski. Akcja zachęcała do poznawania różnorodnych aspektów kraju, jego historii, kultury i atrakcji turystycznych poprzez zabawę i rozwiązywanie zagadek. Była to doskonała okazja, aby poszerzyć wiedzę o Polsce i spędzić czas w bibliotece w ciekawy i angażujący sposób. W 2023 roku biblioteka przeprowadziła również konkurs fotograficzny pod nazwą “Piaseczno 2023 w Obiektywie”, który trwał 12 miesięcy, a każdy z czytelników miał szansę zgłosić swoje fotografie zgodnie z tematem danego miesiąca i zdobyć tytuł “Zdjęcia Miesiąca”. Ostatecznym celem konkursu było stworzenie kalendarza na rok 2024.
Projekty biblioteki
Biblioteka realizuje w dalszym ciągu modernizację dwóch filii w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 Priorytet 2, Kierunek interwencji 2.1. „Infrastruktura bibliotek 2021-2025”. Zadania finansowane są ze środków finansowych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na realizację zadania w konkursie Biblioteka otrzymała środki: projekt “Modernizujemy filię przy Kościuszki 49 – na bibliotekę dostępną z plusem” (koszt dofinansowania: 833 280,00 zł, całkowity koszt projektu: 1 320 280,00 zł) oraz projekt “Filia Piaseczno Centrum z dostępna z bibliotecznym plusem – adaptacja i wyposażenie nowego lokalu” (koszt dofinansowania: 500 000,00 zł, całkowity koszt projektu: 725 000,00 zł).
Przez pierwszą połowę 2023 roku mieliśmy okazję zorganizować przedsięwzięcie grantowe pod nazwą “Biblioteka Dostępna w Piasecznie” o wartości 197 600 zł. Było ono realizowane w ramach projektu “Kultura bez barier” przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, który otrzymał finansowanie ze środków unijnych. Głównym celem projektu było podniesienie świadomości pracowników biblioteki na temat potrzeb osób z niepełnosprawnościami i seniorów jako odbiorców usług. Ponadto, projekt zakładał współpracę z lokalnym środowiskiem, ułatwienie dostępu do zasobów biblioteki oraz rozszerzenie oferty wydarzeń dostępnych dla wszystkich, a jego realizacja pozwoliła na organizację koncertów, spotkań autorskich, szkoleń oraz warsztatów, jak również zakup sprzętu wspierającego dostępność biblioteki.
Nasza biblioteka otrzymała także dotację w wysokości 64 000 zł ze środków Biura “Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego “Powstanie Styczniowe 1863-1864” na realizację projektu “Szlakiem Powstania Styczniowego na Ziemi Piaseczyńskiej”. Projekt zakładał utworzenie mobilnej gry terenowej, wytyczenie trasy spacerowej obejmującej najważniejsze miejsca związane z Powstaniem Styczniowym, wystawę zdjęć archiwalnych, pokazy filmów historycznych, liczne wykłady oraz lekcje multimedialne.
Biblioteka uczestniczyła w projekcie „Biblioteka dla wszystkich. Różni. Równi. Ważni” (o wartości I EDYCJA – 65 000 zł, II EDYCJA – 35 910 zł), który został zrealizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w partnerstwie z Save the Children International. W ramach projektu dzieci i młodzież z Ukrainy i z Polski oraz ich opiekunowie, mogli skorzystać z nowoczesnej oferty programowej, nawiązać przyjaźnie, a nawet uczyć się wzajemnie swoich języków i kulturowych zwyczajów. Biblioteka uczestniczyła także w projekcie „Razem dla lepszej przyszłości” (dotacja wyniosła 13 000 zł) realizowanym przez Centrum Nauki Kopernik w partnerstwie z Deloitte, Fundacją ING Dzieciom oraz Fundacją Szkoła z Klasą, którego celem była integracja ukraińskich dzieci z polskimi rówieśnikami. Został zrealizowany również cykl zajęć dla dzieci z Ukrainy “Programowanie w Minecraft” w Multicentrum w ramach Piaseczyńskiego Centrum Integracji z Fundacją Edunowa (wartość projektu 7500 zł).
W bibliotece odbyły się także z Budżetu Obywatelskiego Piaseczna: Festiwal Gier Planszowych (wartość projektu 18 000 zł) oraz Laboratorium Robotyki (71 400 zł). Ten drugi projekt zakładał zakup 14 zestawów LEGO Spike Essential (dla dzieci w wieku 6+) oraz 14 zestawów LEGO Education Spike Prime + zestaw rozszerzający (dla dzieci w wieku 10+) wraz z tabletami i nieodpłatne organizowanie warsztatów dla dzieci.
W 2023 roku Biblioteka otrzymała również akredytację Erasmus+, dzięki której w najbliższych latach pracownicy biblioteki i wolontariusze będą mogli uczyć się angielskiego, obserwować i uczestniczyć w pracy w innych europejskich bibliotekach i instytucjach kultury (tzw. job shadowing) oraz w kursach doszkalających, pozwalających na nabycie umiejętności, które następnie będą wykorzystywane w pracy w bibliotece.
Biblioteka została także wybrana przez Narodowe Centrum Kultury jako jedna z instytucji do realizacji pilotażowej wersji projektu “Praktykuj w kulturze dla g/Głuchych i słabosłyszących”.
Cykliczne wydarzenia
Piaseczyńska książnica co roku organizuje wiele wydarzeń cyklicznych. Wśród nich były m.in. eliminacje gminne 46. Konkursu Recytatorskiego Warszawska Syrenka, Piaseczyńskie Miasto Kobiet, V Piaseczyńskie szarady, XX Tydzień Bibliotek, Dnia Dziecka, rajd rowerowy o nazwie “Odjazdowy Bibliotekarz”, XXII Ogólnopolski Tydzień Czytania Dzieciom, Noc Bibliotek, 6. Piaseczyńskie Dyktando, Akcja Żonkile czy koncert świąteczny. W tym roku odbył się I piaseczyński rekord czytania mang publicznie w filii Zalesiu Górnym, który cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem.
Największym wydarzeniem organizowanym cyklicznie jest Festiwal Pięknej Książki zorganizowany dzięki współpracy Biblioteki Publicznej w Piasecznie i Fundacji ARKA im. Józefa Wilkonia oraz licznych partnerów. 16 września 2023 roku odbyła się już ósma edycja FPK.
Biblioteka organizowała także 2 duże wydarzenia branżowe: Mazowiecki BiblioLAB pod hasłem „Biblioteka. Włącz się w to!”, którego współorganizatorami byli także Stowarzyszenie LABiB, Gmina Piaseczno i Powiat Piaseczyński, oraz XIV Kongres Bibliotek pod hasłem przewodnim “W czym mogę pomóc?”. Organizatorami Kongresu byli Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności i Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, a partnerami wydarzenia byli Biblioteka Publiczna w Piasecznie oraz My Digital Life. Przy wydarzeniu współpracowali także: Wydawnictwo Dwie Siostry, Sektor 3.0, jak również Stowarzyszenie Dyrektorek i Dyrektorów Bibliotek Inicjatywy.
Kontynuowaliśmy także nasz cykl filmów o historii Piaseczna pt. „Pociąg do historii”, który powstał z myślą o odkrywaniu zapomnianych osób, miejsc czy zdarzeń. Chcemy wspólnie z Czytelnikami poznawać lokalną historię, szukać zdjęć związanych z naszą gminą i naszymi bibliotekami. Spotkaliśmy się między innymi z Kasią Hernik i Pawłem Górskim, Joanną Kowalską-Nowak, Karoliną Tamiołą, Pawłem Jakuboszczakiem, Małgorzatą Szturomską, czy Dorotą Zając.
Działania biblioteczne
W 2023 roku zorganizowaliśmy wiele ciekawych spotkań autorskich, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Rozmowy odbyły się między innymi z: Katarzyną Miller, Tomaszem Samojlikiem, Dorotą Gellner, prof. Andrzejem Waśko, Renatą Piątkowską, Jaśkiem Melą, Katarzyną Chmiel, Magdaleną Kulus, Urszulą Bąkowską i Agnieszką Cubałą, Joanną Jagiełło, Anną Mazurkiewicz, Zofią Stanecką, Tomaszem Mazurem i Pawłem Płaczkiem, Wiolettą Sawicką, Rafałem Witkiem, Andrzejem Sewerynem, Justyną Bednarek, Katarzyną Groniec, Tomaszem Trojanowskim, Robertem Michniewiczem czy Jakubem Ćwiekiem.
Czytelnicy chętnie korzystali także z szerokiej oferty warsztatów bibliotecznych, odwiedzali wystawy i brali udział w spotkaniach klubów tematycznych, których jest już razem 11. W Bibliotece Głównej działa m.in.: Dyskusyjny klub książki, Młodzieżowy Dyskusyjny Klub Książki, English café (cotygodniowe spotkania kawiarenki językowej), Klub Podróżnika i Klub Poszukiwaczy Słowa. W Multicentrum działa Klub Młodego Odkrywcy (KMO), gdzie dzieci i młodzież mogą wspólnie eksperymentować pod okiem opiekuna (klub koordynuje Centrum Nauki Kopernik przy wsparciu Partnera Strategicznego Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności). Od czerwca 2023 w Multicentrum funkcjonuje także Klub Gier Planszowych. Kluby powstają także na filiach m.in. Dyskusyjny Klub Książki z dreszczykiem w Zalesiu Górnym czy Klub Gier Planszowych dla młodzieży 13+ w filii w Józefosławiu.
Dzieci z przedszkoli oraz szkół podstawowych chętnie odwiedzają Bibliotekę Główną oraz wszystkie jej filie biorąc udział w tradycyjnych lekcjach bibliotecznych o różnej tematyce. W tym roku odbyło się łącznie 241 lekcje. Bibliotekarze zorganizowali również: 599 wystawek książek w placówkach, 186 wystaw, 180 warsztatów, 375 akcji, 41 spotkań autorskich, 131 spotkania klubów tematycznych, 19 konkursów, 11 koncertów oraz 270 innych działań. Frekwencja na wydarzeniach biblioteki wyniosła w przybliżeniu 259 tysięcy uczestników.
Wydawnictwa biblioteki
W 2023 roku wydaliśmy 2 książki:” Spacerownik piaseczyński” Stanisława Hofmana i Doroty Zając; „Zabytkowy sztandar szkoły im. Emilii Plater. Dziedzictwo narodowe, symbol ciągłości działań” Ireny Praczówny-Krowickiej. Zrealizowaliśmy także dodruk książki „Epilog do Kamieni na szaniec” Grzegorza Nowika. Sprzedaż książek prowadzi sekretariat biblioteki.
Zespół i wolontariat
W 2023 roku w naszej bibliotece było zatrudnionych 51 pracowników, naszą pracę wsparło 208 wolontariuszy (ponad 30 osób więcej niż w roku ubiegłym), zorganizowaliśmy 1 staż z Powiatowego Urzędu Pracy oraz praktyki zawodowe dla 11 studentów. W ramach działalności Biblioteki pomogło nam również czworo konsultantów-samorzeczników z niepełnosprawnościami.
Działalność biblioteki w 2023 roku w liczbach
W 2023 roku mieliśmy aktywnie wypożyczających 21 684 czytelników (odnotowaliśmy ponad 13% wzrost w porównaniu do roku 2022). Z roku na rok liczba czytelników korzystających z biblioteki stale wzrasta. W 2023 roku ponad 26,36% mieszkańców gminy Piaseczno było zapisanych do Biblioteki Publicznej w Piasecznie.
Stan księgozbioru na koniec 2023 roku wynosił 193 391 woluminów. W 2023 przybyło łącznie 14 659 wol., w tym: z budżetu biblioteki 5782 wol., z dotacji Biblioteki Narodowej 1495 wol., z darów wprowadziliśmy 6817 wol., z projektu PFRON kupiliśmy 300 wol., z opłat za nieoddanie książek w terminie 265 wol.
Zbiór gier planszowych powiększył się w 2023 roku do 1059 sztuk (przybyło 214 gier, z czego 151 szt. pochodziło z darów). Jako nowość, filia Piaseczno przy Szkolnej 18 oferuje swoim użytkownikom możliwość wypożyczenia puzzli.
Jedną z podstawowych ról biblioteki jest udostępnianie książek. W naszych placówkach dbamy, aby oferta była aktualna i atrakcyjna dla czytelnika. Co roku uzupełniamy zbiory o nowości wydawnicze. Słuchamy również czytelników i przy zakupach bierzemy pod uwagę ich propozycje. Przez cały 2023 rok czytelnicy wypożyczyli 320 172 książek i czasopism z naszych bibliotek. Odnotowaliśmy wzrost wypożyczeń w porównaniu z 2022 rokiem o ponad 55 tysięcy. Rekordzistka wśród czytelników wypożyczyła w minionym roku 380 książek. Katalog elektroniczny umożliwia szybkie i wielostronne przeszukiwanie zbiorów w trybie online, a także rezerwację. W Bibliotece Publicznej w Piasecznie księgozbiór wydań z dużą czcionką, które polecamy wszystkim, którzy cenią sobie komfort czytania oraz osobom starszym i niedowidzącym, wzrósł w 2023 roku do 1154 egzemplarzy (2022 rok – 773 szt.). Dzięki współpracy z firmą Audiobook.pl biblioteka wypożycza czytelnikom również pliki mp3 z audiobookami online. W Bibliotece Głównej, w Oddziale dla dorosłych czytelnicy mogą korzystać z 2 kabin cichej pracy oraz czytelni. W 2023 roku czytelnicy chętnie korzystali z książkomatów. Z urządzenia na dworcu PKP odnotowaliśmy 3 razy więcej wypożyczeni książek niż w roku 2022.
W minionym roku nasza biblioteka regularne pojawiała się w mediach, a nasze wydarzenia biblioteczne często były opisywane w prasie. Pisaliśmy także do czasopism i portali branżowych, braliśmy udział w konferencjach, gościliśmy telewizję, jak również ukazały się o nas materiały w Kurierze Mazowieckim.
Podsumowując był to rok wzmożonej pracy, ale i miarodajnych wyników. W nowy rok wchodzimy z hasłem „Rozszyfruj bibliotekę” i zapraszamy do naszych placówek.
Urszula Bąkowska
Biblioteka Publiczna w Piasecznie
Rok 2024 obchodzimy pod hasłem “Rozszyfruj Bibliotekę”
Przez cały rok będziemy przybliżać czytelnikom pracę biblioteki oraz promować czytelnictwo. W ramach rocznego hasła zapraszamy do wzięcia udziału w całorocznej zabawie. Akcja odbywa się we wszystkich placówkach.
Każdy czytelnik może wziąć udział w zabawie, bez ograniczeń wiekowych. Na start otrzymuje Kartę Główną do zbierania liter. Co miesiąc dostępne będą nowe zadania do wykonania (krzyżówki, wykreślanki, rebusy, szyfry itp.) związane z pracą bibliotekarza i czytelnictwem. Wykonane zadanie należy przynieść do biblioteki i odebrać pakiet liter za dany miesiąc do naklejenia na Karcie Głównej. Po uzbieraniu wszystkich liter i/lub rozwiązaniu hasła głównego na uczestników będą czekały nagrody.
Oprócz czytelniczej zabawy będą organizowane również spotkania autorskie, wystawy i inne wydarzenia związane z życiem biblioteki.
