Co zrobić gdy spotkamy dzikie zwierzę wymagające pomocy?

Przede wszystkim nie należy działać pochopnie. Niejednokrotnie mając dobre intencje możemy zwierzęciu zaszkodzić lub niepotrzebnie zabrać je z naturalnego środowiska.

Najwięcej niepotrzebnych interwencji ma miejsce wiosną i latem i dotyczy młodych osobników, zarówno ptaków, jak i ssaków. Młode sarny, jeże, ptaki czy zające, które sprawiają wrażenie porzuconych, rzadko potrzebują pomocy, zazwyczaj matka przebywa w pobliżu, a młode zostawia w ukryciu, by chronić je przed drapieżnikami lub obserwuje podlota, który uczy się latać. Nieuzasadnione zabranie zwierzęcia z jego naturalnego środowiska może zmniejszyć jego szanse na przeżycie.

Zanim podejmiesz jakiekolwiek działania – zachowaj spokój, obserwuj i oceń sytuację.

Pomocy wymagają jedynie zwierzęta, które:

• są ranne,
• nie poruszają się i pozostają w pozycji, która wskazuje na uszkodzenie ciała albo mają widoczne złamania,
• zostały potrącone przez samochód,
• są wyraźnie wychudzone, zaatakowane przez insekty, osłabione lub zdezorientowane,
• znajdują się w miejscu niebezpiecznym (np. na drodze, w studzience, na terenie zabudowanym, z którego nie mogą się wydostać),
• są nielotnymi pisklętami, które zostały ranne lub leżą w miejscu, w którym grozi im niebezpieczeństwo,
• małe lub wychudzone jeże spotkane jesienią.

Jeśli zwierzę jest młode, ale wygląda zdrowo, porusza się i nie wydaje niepokojących dźwięków – pozostaw je w spokoju i obserwuj z daleka przez co najmniej godzinę.

W przypadku jeży interwencji mogą wymagać osobniki wyjątkowo małe lub wychudzone, które spotkamy jesienią – szanse na przetrwanie hibernacji takiego osobnika są niewielkie.

Jak postępować w razie konieczności udzielenia pomocy?

Nie dotykaj zwierzęcia gołymi rękami. Użyj rękawiczek lub materiału (np. ręcznika, koca). W przypadku małych zwierząt, w tym ptaków, stosujemy zasadę 3xC – ciemno, cicho, ciepło – umieść je w kartonie z otworami wentylacyjnymi, wyściełanym np. ręcznikiem zwykłym czy papierowym. Pod ręcznikiem warto umieścić butelkę z ciepłą wodą lub termofor.

Nie należy karmić czy poić zwierzęcia – niewłaściwe jedzenie lub picie może mu zaszkodzić. Prawo zabrania również samodzielnego leczenia czy wychowywania dzikiego zwierzęcia – do tego niezbędna jest specjalistyczna wiedza. Jeśli więc znaleźliśmy zwierzę, które wymaga pomocy, należy skontaktować się z instytucjami, które będą wiedziały jak dalej postępować.

Bazę wiedzy można znaleźć na stronach internetowych ośrodków rehabilitacji dzikich zwierząt. Można również skontaktować się z nimi, by upewnić się czy w danym przypadku interwencja jest w ogóle potrzebna.

W zależności od sytuacji możesz zgłosić potrzebę interwencji do którejś ze służb:

Komenda Powiatowa Policji w Piasecznie – tel. 47 724 52 13 lub 112
Straż Miejska w Piasecznie – tel. 986 lub 22 750 23 45
Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego – tel. tel. 22 756 62 54 wew. 180
Nadleśnictwo Chojnów – tel.  22 727 54 22

Służby poinstruują Cię, co należy zrobić do czasu ich przyjazdu lub wskażą, dokąd bezpiecznie przewieźć zwierzę.

Pamiętaj!
Dzikie zwierzęta są chronione prawem. Zabranie ich z naturalnego środowiska bez uzasadnionej potrzeby jest wykroczeniem. Interwencja człowieka jest uzasadniona tylko wtedy, gdy zwierzę nie poradzi sobie samo. Każda reakcja powinna być rozważna, szybka i zgodna z zaleceniami służb. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że ustawa o ochronie przyrody nie wskazuje, kto może odwieźć dzikie zwierzę do ośrodka rehabilitacji lub azylu dla zwierząt, tym samym przyjmuje się, że może to zrobić każdy, kto chce udzielić mu pomocy.

RIO ograniczyła Gminie Piaseczno możliwość udzielania pomocy

Gmina Piaseczno przez kilka lat realizowała umowę o pomocy dzikim zwierzętom w oparciu o obowiązek ochrony środowiska i przyrody ujęty w zadaniach własnych gminy. Od stycznia 2024 r., kiedy pierwszy Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie zakwestionowała taki wydatek w budżecie gminy, samorząd odwołał się od tej decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Spór w tej sprawie z RIO trwa i niestety nadal Gmina Piaseczno nie może zabezpieczyć środków na realizację tego zadania w budżecie a tym samym realizować zamówienia publicznego na usługę pomocy dzikim zwierzętom. W związku z tym interwencje są podejmowane jedynie przez Referat Zarządzania Kryzysowego w sytuacji, gdy zwierzę stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi.

Wykaz ośrodków rehabilitacji zwierząt w województwie mazowieckim