Co zrobić gdy spotkamy dzikie zwierzę wymagające pomocy?

82
sarna
foto: vladimircech/freepik.com

Przede wszystkim nie należy działać pochopnie. Niejednokrotnie mając dobre intencje możemy zwierzęciu zaszkodzić lub niepotrzebnie zabrać je z naturalnego środowiska.

Najwięcej niepotrzebnych interwencji ma miejsce wiosną i latem i dotyczy młodych osobników, zarówno pt5aków, jak i ssaków. Młode sarny, jeże, ptaki czy zające, które sprawiają wrażenie porzuconych, rzadko potrzebują pomocy, zazwyczaj matka przebywa w pobliżu, a młode zostawia w ukryciu, by chronić je przed drapieżnikami lub obserwuje podlota, który uczy się latać. Nieuzasadnione zabranie zwierzęcia z jego naturalnego środowiska może zmniejszyć jego szanse na przeżycie.

Zanim podejmiesz jakiekolwiek działania – zachowaj spokój, obserwuj i oceń sytuację.

Pomocy wymagają jedynie zwierzęta, które:

  • są ranne,
  • nie poruszają się i pozostają w pozycji, która wskazuje na uszkodzenie ciała albo mają widoczne złamania,
  • zostały potrącone przez samochód,
  • są wyraźnie wychudzone, zaatakowane przez insekty, osłabione lub zdezorientowane,
  • znajdują się w miejscu niebezpiecznym (np. na drodze, w studzience, na terenie zabudowanym, z którego nie mogą się wydostać),
  • są nielotnymi pisklętami, które zostały ranne lub leżą w miejscu, w którym grozi im niebezpieczeństwo,
  • małe lub wychudzone jeże spotkane jesienią.

Jeśli zwierzę jest młode, ale wygląda zdrowo, porusza się i nie wydaje niepokojących dźwięków – pozostaw je w spokoju i obserwuj z daleka przez co najmniej godzinę.

W przypadku jeży interwencji mogą pomagać osobniki wyjątkowo małe lub wychudzone, które spotkamy jesienią – szanse na przetrwanie hibernacji takiego osobnika są niewielkie.

Jak postępować w razie konieczności udzielenia pomocy?

Nie dotykaj zwierzęcia gołymi rękami. Użyj rękawiczek lub materiału (np. ręcznika, koca). W przypadku małych zwierząt, w tym ptaków, stosujemy zasadę 3xC – ciemno, cicho, ciepło – umieść je w kartonie z otworami wentylacyjnymi, wyściełanym np. ręcznikiem zwykłym czy papierowym. Pod ręcznikiem warto umieścić butelkę z ciepłą wodą lub termofor.

Nie należy karmić czy poić zwierzęcia – niewłaściwe jedzenie lub picie może mu zaszkodzić. Prawo zabrania również samodzielnego leczenia czy wychowywania dzikiego zwierzęcia – do tego niezbędna jest specjalistyczna wiedza. Jeśli więc znaleźliśmy zwierzę, które wymaga pomocy, należy skontaktować się z instytucjami, które będą wiedziały jak dalej postępować.

Bazę wiedzy można znaleźć na stronach internetowych ośrodków rehabilitacji dzikich zwierząt. Można również skontaktować się z nimi, by upewnić się czy w danym przypadku interwencja jest w ogóle potrzebna.

W zależności od sytuacji możesz zgłosić potrzebę interwencji do którejś ze służb:

Komenda Powiatowa Policji w Piasecznie – tel. 47 724 52 13 lub 112
Straż Miejska w Piasecznie – tel. 986 lub 22 750 23 45
Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego – tel. tel. 22 756 62 54 wew. 180
Nadleśnictwo Chojnów – tel.  22 727 54 22

Służby poinstruują Cię, co należy zrobić do czasu ich przyjazdu lub wskażą, dokąd bezpiecznie przewieźć zwierzę.

Pamiętaj!
Dzikie zwierzęta są chronione prawem. Zabranie ich z naturalnego środowiska bez uzasadnionej potrzeby jest wykroczeniem. Interwencja człowieka jest uzasadniona tylko wtedy, gdy zwierzę nie poradzi sobie samo. Każda reakcja powinna być rozważna, szybka i zgodna z zaleceniami służb.

RIO ograniczyła Gminie Piaseczno możliwość udzielania pomocy

Gmina Piaseczno przez kilka lat realizowała umowę o pomocy dzikim zwierzętom w oparciu o obowiązek ochrony środowiska i przyrody ujęty w zadaniach własnych gminy. Od stycznia 2024 r., kiedy pierwszy Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie zakwestionowała taki wydatek w budżecie gminy, samorząd odwołał się od tej decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Spór w tej sprawie z RIO trwa i niestety nadal Gmina Piaseczno nie może zabezpieczyć środków na realizację tego zadania w budżecie a tym samym ogłosić przetargu na realizację usługi pomocy dzikim zwierzętom. W tej sytuacji interwencje są podejmowane przez Referat Zarządzania Kryzysowego w sytuacji, gdy zwierzę stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi.

Wykaz ośrodków rehabilitacji zwierząt w województwie mazowieckim

Nazwa ośrodka rehabilitacji Lokalizacja Zakres działalności ośrodka
Nadleśnictwo Płock Leśnictwo Miszewo Miszewo Murowane 09-471 Mieszewo Murowane

tel. 24 262 77 74

ptaki, ssaki (jeleń szlachetny, sarna, łoś, dzik, wydra, wiewiórka pospolita, zającowate, kuny, lis)
Ośrodek rehabilitacji zwierząt w Mostówce  ul. Zjazdowa 8
07-230 Mostówka

tel. 501 087 147

ptaki
Lasy Miejskie – Warszawa ul. Korkowa 170A
04-549 Warszawa

tel. 22 756 34 75 lub 772 008 151

ssaki
Ośrodek rehabilitacji zwierząt w Skierdach Skierdy ul. Orla 4
05-101 Nowy Dwór Mazowiecki

tel. 606 950 949

nietoperze, gryzonie, ryjówkowate, jeżowate, łasicowate, lis, kret, zając szarak
Ośrodek Rehabilitacji Ptaków Chronionych „Ptasi Azyl” Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie im. Antoniny i Jana Żabińskich Miejski Ogród Zoologiczny w Warszawie
ul. Ratuszowa 1/3
03-461 Warszawa

tel. 22 670 22 07

ptaki
 Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych ul. Sułkowskiego 11
05-400 Otwock

tel. 693 901 462

ptaki
Exo-Vet Przychodnia Weterynaryjna Szpital Zwierząt Egzotycznych OAZA ul. Potocka 4
01-652 Warszawa

tel. 22 406 68 12

gady, płazy, ssaki (jeż europejski)
Fundacja Wzajemnie Pomocni Błędowo 14a
05-180 Pomiechówek

tel. 602 185 497

ptaki, ssaki (dzik, wiewiórka, lis, wilk, jeleniowate, łasicowate)
Ośrodek rehabilitacji zwierząt w Jarocinie Jarocin 34
09-130 Baboszewo

tel. 601 368 368 lub 723 15 11 15

ptaki, ssaki (jeżowate, wiewiórkowate, zającowate, łasicowate), gady