Przypominamy, że na terenie województwa mazowieckiego obowiązuje znowelizowana uchwała antysmogowa – uchwała nr 162/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 24 października 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa mazowieckiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. Uchwała stanowi akt prawa miejscowego na mocy art. 96 ustawy Prawo ochrony środowiska, obowiązuje od 11 listopada 2017 r., a jej nowelizacja od 14 maja 2022 r.
Uchwała antysmogowa jest regulacją prawną, która ma zapewnić mieszkańcom Mazowsza poprawę jakości powietrza poprzez wymianę przestarzałych kotłów i stosowanie paliw dobrej jakości. Ograniczenia i zakazy wymienione w uchwale dotyczą wszystkich użytkowników urządzeń o mocy do 1 MW, w których następuje spalanie paliw stałych, czyli właścicieli w szczególności:
- pieców,
- kominków,
- kotłów, w tym kotłów wchodzących w skład zestawów zawierających kotły na paliwo stałe, ogrzewacze dodatkowe, regulatory temperatury i urządzenia słoneczne.
Jakie terminy obowiązują mieszkańców m.in. gminy Piaseczno w świetle uchwały antysmogowej?
- od 11 listopada 2017 r. można montować tylko kotły spełniające normy emisyjne zgodne z wymaganiami ekoprojektu (wynikającymi z treści rozporządzenia Komisji UE).
- od 1 lipca 2018 r. nie wolno spalać w kotłach, piecach i kominkach (lub innych miejscowych ogrzewaczach pomieszczeń):
– mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,
– węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z ich wykorzystaniem,
– węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm,
– paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20% (np. mokrego drewna).
- od 1 stycznia 2023 r.:
– nie wolno używać kotłów bezklasowych na węgiel lub drewno – tzw. „kopciuchów”, czyli kotłów niespełniających wymagań dla klas 3, 4 lub 5 według normy PN-EN 303-5:2012,
– nie wolno używać kominków (lub innych miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń), które nie spełniają wymagań ekoprojektu lub nie zostały wyposażone w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie,
– nie wolno eksploatować kotłów na paliwa stałe (w tym biomasę, np. drewno, pellet) w nowo budowanych budynkach dla których wniosek o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie zostały złożone po dniu 1 stycznia 2023 r., jeżeli istnieje techniczna możliwość podłączenia budynku do sieci ciepłowniczej.
- od 1 stycznia 2028 r.:
– nie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012,
– nie wolno stosować węgla kamiennego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla,
Wyjątek: zakaz stosowania węgla nie dotyczy posiadacza urządzenia grzewczego, jeśli kocioł, piec lub inny ogrzewacz pomieszczeń na paliwa stałe został uruchomiony przed 11 listopada 2017 r. i spełnia wymagania klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 lub przed 1 czerwca 2022 r. i spełnia wymagania ekoprojektu.
- kotły klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 będą mogły być używane do końca ich żywotności, jeśli zostały uruchomione przed 11 listopada 2017 r.
Więcej informacji o uchwale antysmogowej znajduje się na stronie: www.powietrze.mazovia.pl.
Klasy kotłów
Klasa 3, 4 i 5 kotła wg normy PN-EN 303-5:2012 oznacza, że kotły podzielone są ze względu na wielkość/ilość zanieczyszczeń emitowanych/wprowadzanych do powietrza/do środowiska. I tak, np. dla kotłów/pieców klasy 5 dopuszczalne ilości tych zanieczyszczeń są najniższe wg w/w normy, co oznacza, że są one najmniej szkodliwe dla środowiska, a w związku z tym również dla zdrowia. Kotły klasy 3 i 4 mają te normy dużo gorsze. Najlepszymi urządzeniami grzewczymi na paliwa stałe są więc kotły klasy 5, a jeszcze lepszymi – kotły spełniające normy zgodne z wymaganiami ekoprojektu.
Zgodnie z uchwałą antysmogową od 11 listopada 2017 r. można montować tylko kotły spełniające wymagania ekoprojektu, dlatego podczas zakupu kotła należy upewnić się u sprzedawcy bądź producenta czy jest on zgodny z tymi wymaganiami i czy posiada certyfikat ekoprojektu.
Należy jednak pamiętać, że kotły na węgiel i paliwa stałe produkowane z wykorzystaniem tego węgla, zainstalowane po 1 czerwca 2022 r., choćby i najwyższej klasy – nie będą mogły być używane po 1 stycznia 2028 r.
Wymagania ekoprojektu
Wymagania ekoprojektu zostały jednolicie określone dla całej Unii Europejskiej i zawierają dopuszczalne wartości emisji zanieczyszczeń do powietrza dla kotłów oraz miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (m.in. kominków). Założeniem ekoprojektu jest zmniejszenie zużycia paliwa (efektywność energetyczna) i redukcja zanieczyszczeń emitowanych przez ww. urządzenia.
Szczegóły dotyczące wymagań ekoprojektu dla kotłów na paliwa stałe oraz miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwa stałe, wynikają z treści: ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe oraz ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (UE) 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe.
Możliwe sankcje
Przestrzeganie przepisów wprowadzonych uchwałą antysmogową jest przedmiotem kontroli przeprowadzanych przez Straż Miejską w Piasecznie w zakresie zarówno posiadanych urządzeń grzewczych, jak i stosowanych rodzajów paliw. Użytkownicy instalacji naruszający przepisy uchwały mogą być ukarani mandatem lub grzywną do 5000 zł. Należy pamiętać, że zgodnie z art. 225 kodeksu karnego, udaremnianie lub utrudnianie przeprowadzenia kontroli jest przestępstwem zagrożonym karą aresztu.
W celu usprawnienia przeprowadzenia kontroli prosimy mieszkańców już dziś o przygotowanie:
- w przypadku kotłów nieposiadających tabliczki znamionowej – dokumentów potwierdzających klasę kotła;
- w przypadku kominków – certyfikatu ekoprojektu lub innych dokumentów potwierdzających spełnienie przez urządzenie wymagań ekoprojektu.
Co robić gdy brakuje środków finansowych na pozbycie się „kopciucha”?
W Urzędzie Miasta i Gminy Piaseczno prowadzony jest Punkt edukacyjno-konsultacyjny „Piaseczno dla Klimatu”, w którym można zasięgnąć porad w zakresie możliwości uzyskania dotacji do wymiany starych źródeł ciepła, termomodernizacji budynków i fotowoltaiki z rządowych programów, takich jak: „Czyste powietrze”, „Mój prąd”, „Moje ciepło”. W Punkcie można uzyskać także praktyczną pomoc w przygotowaniu wniosku oraz rozliczeniu inwestycji.
Punkt „Piaseczno dla Klimatu” czynny jest od godziny 10:00 do 16:00 stacjonarnie w poniedziałki (ul. Świętojańska 5a, Piaseczno) oraz zdalnie we wtorki (tel. 531 586 623, e-mail: a.jastrzebska@fundacjaczystepowietrze.pl).
Informujemy, że 22 kwietnia 2023 r. NFOŚiGW uruchomił kolejny nabór wniosków do programu „Mój Prąd”. Dofinansowanie w nowej edycji programu „Mój Prąd 5.0” będzie nie tylko do fotowoltaiki, czy magazynu energii, ale także do pomp ciepła i kolektorów słonecznych. Szczegółowe informacje dotyczące programu można uzyskać w Punkcie lub na stronie: mojprad.gov.pl.
Ponadto, w Urzędzie Miasta i Gminy Piaseczno można składać wnioski o dotację celową z budżetu gminy na wymianę starego pieca, w ramach której udzielane jest dofinansowanie na częściowe pokrycie kosztów zakupu i instalacji kotła gazowego c.o., kotła olejowego c.o., kotła gazowo – olejowego lub urządzenia grzewczego elektrycznego w wysokości 50% poniesionych kosztów, jednak w kwocie nie większej niż 4 000,00 zł.
Harmonogram pracy Punktu oraz szczegóły dotyczące dotacji znajdują się na stronie: Punkt edukacyjno-konsultacyjny “Piaseczno dla klimatu”.
W związku z bardzo trudną sytuacją na rynku energii, w Urzędzie Miasta i Gminy Piaseczno analizowane są liczne rządowe programy wsparcia. Są one weryfikowane pod kątem atrakcyjności i rzeczywistej dostępności dla mieszkańców, zwłaszcza tych w najtrudniejszej sytuacji ekonomicznej. Aktualnie rozważana jest możliwość przystąpienia do Programu „Ciepłe Mieszkanie”. Ostateczna decyzja o przystąpieniu Gminy do tego Programu będzie uzależniona od zainteresowania mieszkańców oraz od ogłoszenia drugiego naboru wniosków przez NFOŚiGW. Informacja o możliwości zgłaszania wstępnych deklaracji o chęci skorzystania z dofinansowania w ramach tego Programu już wkrótce pojawi się na naszej stronie.
