Co robić, gdy nie można swobodnie przejść chodnikiem z powodu zasp śniegu? Kto odśnieży dach? Co zrobić, by nie zostać na lodzie? Przeczytaj, kto powinien zadbać o porządek podczas zimy.
Jednym z najważniejszych aktów prawnych określających obowiązki związane z odśnieżaniem nieruchomości oraz terenu wokół niej jest „Prawo budowlane” (Dz.U. 1994, Nr 89, poz. 414). Ustawodawca nakłada tam na właściciela lub wyznaczonego zarządcę obowiązek użytkowania nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem oraz utrzymywania jej w odpowiednim stanie technicznym, czyli niezagrażającym życiu i zdrowiu mieszkańców i innych osób znajdujących się w bezpośredniej jej bliskości. Tak więc w zależności od tego, do kogo należy nieodśnieżony fragment terenu, powinien go uprzątnąć odpowiedni zarządca.
Kto odśnieża na osiedlu?
Kwestia usuwania śniegu na osiedlu jest zawarta między innymi w ustępie drugim artykułu 61 „Prawa budowlanego”. Zgodnie z tym przepisem właściciel bądź zarządca nieruchomości musi z zachowaniem należytej staranności zapewniać mieszkańcom bezpieczeństwo podczas użytkowania budynku, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z wystąpieniem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Jednym z tych czynników, które wymienia ustawa, są zjawiska atmosferyczne, takie jak opady śniegu, występowanie szronu czy gołoledzi.
Zagrożenie na dachu
Śnieg zalegający na powierzchni dachu może powodować wiele zagrożeń. Z jednej strony stanowi on dodatkowe obciążenie i niekorzystnie wpływa na konstrukcję dachu, zwłaszcza w czasie roztopów i wahań temperatury, a z drugiej może stanowić poważne zagrożenie dla przechodniów oraz samochodów poruszających się wokół. Z tego powodu ustawodawca nakłada na zarządcę bądź właściciela nieruchomości obowiązek usuwania nadmiaru śniegu z dachu oraz wykonywania doraźnej kontroli jego stanu technicznego. Tak więc odśnieżanie budynku nie kończy się w chwili usunięcia zalegającego na nim śniegu – zarządca powinien również zadbać o usunięcie nawisów śnieżnych, sopli lub innych czynników, które mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia. Prace takie najlepiej zlecić wykwalifikowanym osobom, które posiadają aktualne uprawnienia do prac na wysokości i podczas odśnieżania wytyczą specjalną strefę bezpieczeństwa.
Balkon odśnieżaj sam
Zupełnie inaczej obowiązki wyglądają w przypadku balkonów. Wydawać by się mogło, że balkon stanowi część elewacji, więc jego powierzchnie powinien odśnieżać właściciel budynku lub zarządca. Tak jednak nie jest. Obowiązek odśnieżania balkonu przylegającego do lokalu mieszkalnego spoczywa na jego lokatorze. Właściciel budynku odpowiada jedynie za utrzymanie części wspólnych budynku.
Kto zadba zimą o chodnik?
Obok „Prawa budowlanego” drugim ważnym dokumentem regulującym zimowe obowiązki jest „Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach” (Dz.U. 1996, Nr 132, poz. 622). Te dwa dokumenty, obok wcześniej wspomnianych obowiązków, nakładają na właściciela nieruchomości lub zarządcę obowiązek utrzymania w należytym stanie chodników wzdłuż nieruchomości oraz dróg wewnętrznych (osiedlowych). Tym samym właściciel nieruchomości musi usunąć z ciągów komunikacyjnych śnieg, lód i błoto pośniegowe. Powinien on również we właściwy sposób zmagazynować usunięty śnieg, który nie może utrudniać ruchu pieszych i samochodów. Jeśli drogi osiedlowe należą do gminy, to jest ona zobowiązana prawnie do odśnieżania. Natomiast jeśli drogi osiedlowe stanowią drogę wewnętrzną lub prywatną, to obowiązek ich odśnieżania spoczywa na właścicielu, czyli najczęściej na radzie osiedla lub wspólnocie mieszkaniowej, która może w tym celu wynająć specjalistyczną firmę.
Jeśli wzdłuż nieruchomości nie ma chodnika, a ruch pieszych odbywa się po wydzielonej części drogi publicznej znajdującej się bezpośrednio przy granicy nieruchomości, to również musi być ona uprzątnięta.
Właściciel nieruchomości jest zobowiązany przez prawo do odśnieżania. Ustawodawca szczegółowo określił, jakich środków naturalnych i chemicznych można używać do oczyszczania dróg i chodników w zimie. Te informacje znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 października 2005 r. (Dz.U. 2005, Nr 230, poz. 1960), które stanowi akt wykonawczy do „Ustawy o ochronie przyrody” (tekst jednolity Dz.U. 2018, poz 142).
Kiedy nie trzeba odśnieżać chodnika
Jeśli chodnik nie przylega do nieruchomości, np. jest oddzielony od płotu lub muru budynku pasem trawnika, obowiązek jego odśnieżania spada na zarządcę drogi. Podobnie jest wówczas, gdy chodnik nie jest w ogóle wyodrębniony. Właściciel nieruchomości nie odpowiada także za usuwanie śniegu z chodników, na których dopuszczone jest płatne parkowanie. Za ich utrzymanie odpowiedzialny jest zarząd drogi, który pobiera opłaty za postój. On także powinien odśnieżać płatne miejsca parkingowe, w tym znajdujące się w tych strefach „koperty”.
Kto jest zarządcą drogi, a więc powinien o nią dbać?
Za odśnieżanie i zapewnianie przejezdności dróg zimą odpowiada ich zarządca. Na terenie gminy Piaseczno występują drogi miejskie, powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Za część jezdni osiedlowych odpowiadają spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe bądź ich właściciele. Nie jest więc tak, że za wszystkie ulice odpowiada gmina.
Zimowym utrzymaniem dróg gminnych i przyległych do nich chodników zajmuje się Wydział Utrzymania Infrastruktury i Transportu Publicznego. To właśnie do Urzędu Miasta i Gminy należy zgłaszać ewentualne problemy z przejezdnością lub zaleganiem śniegu na skrzyżowaniach czy przystankach komunikacji miejskiej i podmiejskiej. Jeśli pojawiają się wątpliwości, kto jest właścicielem drogi, w łatwy sposób można to zweryfikować. Wystarczy wejść na gminną stronę internetową www.piaseczno.eu i z głównej strony kliknąć zakładkę “komunikacja ->zarządcy dróg”. Można również zgłosić się do Wydziału Utrzymania Infrastruktury i Transportu Publicznego, Urząd Miasta i Gminy Piaseczno, ul. Kościuszki 5, lub zadzwonić pod numer: 22 70 17 686, e-mail: wlodzimierz.rasinski@piaseczno.eu. W imieniu urzędu dbaniem o odśnieżanie zajmuje się firma AG Complex.
Za odśnieżanie dróg powiatowych odpowiada Wydział Inwestycji Remontów i Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Piasecznie. Szczegółowy wykaz dróg powiatowych znajduje się również w zakładce „komunikacja->zarządcy dróg” na www.piaseczno.eu.
Do odśnieżania i remontów dróg wojewódzkich, tj. drogi Nr 721 Nadarzyn – Piaseczno – Konstancin Jeziorna (Okulickiego – Przesmyckiego – Wschodnia), Nr 722 Piaseczno – Prażmów – Grójec (17-go Stycznia – Gerbera – Sienkiewicza – Pod Bateriami – Pułku 4 Ułanów – Jazgarzew), Nr 873 Pilawa – Zalesie Górne (od drogi Warszawa – Góra Kalwaria do Zalesia Górnego do przejazdu kolejowego) oraz drogi Nr 709 (Dworcowa od Sienkiewicza do dworca PKP), zobowiązany jest Mazowiecki Zarząd Dróg Wojewódzkich w Warszawie, ul. Mazowiecka 14, 00-048 Warszawa, nr tel.: 22 244 90 00 (do 12), faks: 22 244 90 13, e-mail: dyrekcja@mzdw.pl.
O drogę krajową Nr 79 Warszawa – Góra Kalwaria (Puławska – Armii Krajowej – Asfaltowa) dba natomiast Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Oddział w Warszawie, ul. Mińska 25, 03-808 Warszawa, e-mail: sekretariat@warszawa.gddkia.gov.pl, nr tel.: 22 813 33 75, 22 810 39 84, 22 870 68 27, 22 870 68 75, faks: 22 810 04 12.
Jakie kary grożą za uchylanie się od obowiązku odśnieżania?
Kontrolę nad obowiązkiem odśnieżania dróg, dachów oraz terenów wokół poszczególnych nieruchomości sprawują policja, straż miejska oraz nadzór budowlany. Jeśli właściciel nieruchomości nie odśnieża dachu oraz nie sprawdza jego stanu technicznego, to inspektor nadzoru budowlanego lub straż miejska ma prawo nałożyć na właściciela bądź administratora budynku mandat karny w kwocie 500 złotych. Policja może ukarać właściciela bądź administratora karą w wysokości do tysiąca złotych. Jeśli ukarana osoba unika zapłaty, to policja skieruje sprawę do sądu. Wtedy kara może wynieść już nawet 5 tys. złotych.
Gdy nie mamy pewności, kto jest odpowiedzialny za nieodśnieżony chodnik, lub mamy problemy z wyegzekwowaniem jego uprzątnięcia, należy zadzwonić do straży miejskiej na bezpłatny numer alarmowy – 986.