Kalendarium

14110

Piaseczno własnością Książąt Mazowieckich


1421	Piaseczno było dużą dziedziną książęcą. Jej częścią była Wola Piasecka. Wieś Piaseczno lokalizowana była na prawie chełmińskim. Istniało już wójtostwo. Wójt był przedstawicielem władzy książęcej i miał prawo do co dziesiątej włóki. Wydano pozwolenie na budowę młyna wodnego.
5 listopada 1429	Piaseczno uzyskało prawa miejskie od Janusza I Starszego księcia mazowieckiego. Miasto lokowane na prawie niemieckim-chełmińskim miało obowiązek utrzymywania przejeżdżającego księcia. Punktem centralnym w układzie przestrzennym stał się rynek, który był miejscem targów. Piaseczno zostało jednym z ośrodków lokalnego rynku na Mazowszu (położenie na szlaku z Warszawy do Czerska) o charakterze handlowo-rzemieślniczym.
1458	Nadanie gruntów i ponowne erygowanie parafii dzięki staraniom i uposażeniu księżnej Anny Olgimuntowiczówny, wdowy po Bolesławie III, która umarła w tym samym roku. Parafia otrzymała 3 włóki ziemi we wsi Wola Piasecka i 1,5 włóki na gruntach miejskich.
1459	Książęta Konrad, Kazimierz, Bolesław, Jan – synowie Anny, wystawili nowy przywilej dla miasta a w 1461 r. nastąpiło potwierdzenie aktu nadania praw miejskich.
1471	Podczas podziału dzielnicowego książę Konrad III Rudy otrzymał m.in. Piaseczno razem ze wsiami Lesznowola i Chyliczki. W tym czasie istniał już dwór książęcy, gdzie zbierano daninę.
1497	Książę Konrad przekazał żonie Annie Radziwiłłównie dobra, wśród których znajdowało się Piaseczno.
1513	Piaseczno otrzymało przywileje od księżnej mazowieckiej Anny. Nadały one prawo odbywania jarmarków w dni powszednie i święta oraz wyznaczały dzień targowy. Brak daniny zbożowej i opłat targowych oraz niski czynsz powodowały napływ ludności do miasta.
1522	Umarła księżna Anna, żona Konrada, a Piaseczno dostało się córce – również Annie.

Piaseczno własnością polskich władców

1526	Nastąpiło włączenie Mazowsza do Królestwa Polskiego. Piaseczno oficjalnie stało się posiadłością króla. Urzędnik królewski-starosta miał tu swoją siedzibę. Przywiązanie mieszkańców do książąt mazowieckich, a co za tym idzie, dążenie do samodzielności Mazowsza, spowodowały niechęć do Korony. W rzeczywistości miasto zostało przejęte przez władze koronne dopiero w 1537 r., a księżniczkę pozbawiono wszelkich praw dziedzictwa.
1537	Rozwój piwowarstwa i gorzelnictwa (III miejsce w ziemi mazowieckiej).
1545	Piaseczno w charakterze dóbr oprawnych otrzymała królowa Bona. Z jej rozkazu wymierzono dla mieszczan ogrody obejmujące część gruntów należących do folwarku królewskiego. W 1565 na stronie królewskiej było 37 ogrodów.
1572-1574	W dworze starościńskim gościła królewna Anna Jagiellonka.
1578	Stefan Batory zatwierdził mieszczanom prawo posiadania ogrodów.
w XVI wieku	Miasteczko trawił pożar. Dwór stracił znaczenie. Dzierżawę piaseczyńską przejął sekretarz króla Zygmunta Starego Marcin Wolski, a po nim w 1570 r. Stanisław Oborski.
1580	Król przyznał statut cechowi szewców. Utrudniał on działanie konkurencji i stwarzał uprzywilejowaną sytuację szewcom miejscowym. Statut potwierdzany był przez Zygmunta III, Władysława IV, Jana Kazimierza i Stanisława Augusta Poniatowskiego.
1584	Piaseczno stało się własnością królowej Anny Jagiellonki. Dobra mazowieckie, a w nich Piaseczno otrzymała ona w dożywocie.
1619 – 1620	Jan Raciborski – właściciel wsi Zgorzała ufundował nowy szpital. Faktycznie zaczął on działać dopiero po 1630 r.
1649	Jan Kazimierz nadał miastu prawo wywoływania jarmarków. Potwierdził to dekretem z 21 lutego 1662 r.
1659	Najazd szwedzki. Działania wojenne szczególnie dotknęły okolice Warszawy. Piaseczno i okoliczne wsie zaopatrywały szwedzkie oddziały wojskowe. Nastąpił kryzys gospodarczy spotęgowany wojną. Miasto wyludniło się.
1670	Michał Korybut Wiśniowiecki potwierdził nadane przez Jana Kazimierza prawa.
1677	Jan III Sobieski potwierdził nadania i ustanowił następne 3 jarmarki.
1726	August II nadał miastu przywilej potwierdzający dotychczasowe prawa miasta i rozszerzający uprawnienia gminy. Przywilej miał charakter protekcyjny dla mieszczan. Piaseczno posiadało prawa magdeburskie, które rozszerzyły uprawnienia Rady Miejskiej. Gmina mogła pobierać podatek tzw. brukowy i opłaty targowe, wcześniej pobierane przez dwór starościński.
1730	Wielki pożar trawił miasto. Płonęło m.in. archiwum miejskie wraz z ratuszem.
1736	Budowa rezydencji królewskiej i przebudowa kościoła wg projektów K.F. Pöppelmana. Inicjatorem inwestycji był starosta Józef Aleksander Sułkowski. Faworyt i minister króla Augusta II Mocnego.
1740	Mieszczanie otrzymali przywilej nadany przez Augusta III. Wyznaczył on ramy organizacyjno-ustrojowe miasta. Mieszczanie otrzymali prawo handlu wszelkim towarem oraz władzę nad pustymi placami (siedliskami). Szpital dostał się pod opiekę gminy.
1777	Poseł turecki zatrzymał się w rezydencji królewskiej w Chyliczkach. Był to Numan Bej, ostatni wysłannik Porty Ottomańskiej do króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
1790	Przedstawiciele władz miejskich z Piaseczna podpisali w Warszawie akt zjednoczenia miast królewskich. Wzrosła aktywność polityczna stanu mieszczańskiego.
1792	Piaseczno na mocy dekretu królewskiego, miało przeprowadzić reformę władz miejskich zgodnie z zaleceniami Komisji Dobrego Porządku.
1793	Drugi rozbiór Polski.
1794	Insurekcja Kościuszkowska.
9 i 10 lipca 1794 r.	Rozegrała się bitwa pod Gołkowem k. Piaseczna. Po stronie polskiej dowodził generał Józef Zajączek, a po rosyjskiej gen. Fersen. Straty wynosiły 180 zabitych, 136 rannych. Miasto zostało spalone, ocalał jedynie kościół i domy położone na Zastawiu. W mieście stacjonował oddział Kozaków z armii Suworowa kwaterujący w kościele.

Piaseczno pod zaborem pruskim

1795	Trzeci rozbiór Polski Piaseczno znalazło się w granicach zaboru pruskiego.
1801 – 1806	Na obszary podmiejskie należące do starostwa, sprowadzono kolonistów niemieckich. Założono dla nich osiedla: Starą i Nową Iwiczną, Józefosław, Julianów i Orężną (obecnie ulica Orężna). Do miasta zaczęła napływać ludność żydowska, która dotąd miała zakaz osiedlania się.
1806/1807	W Piasecznie stacjonowała kawaleria francuska.
1808 – 1811	W mieście kwaterował polski 1 Pułk Strzelców Konnych.
1815	Powstanie Królestwa Polskiego związanego unią personalną z Rosją. Piaseczno znalazło się w jego granicach.
1863	Wybuch powstania styczniowego. Walki rozgrywały się w okolicznych lasach chojnowskich, które służyły powstańcom za schronienie. Wielu mieszkańców było represjonowanych.
1869	Rząd carski pozbawił Piaseczno praw miejskich. W mieście powstała Gmina Żydowska. Razem z Piasecznem prawa miejskie straciło 25 miast Guberni Warszawskiej.
1891	Cecylia Plater-Zyberkówna założyła żeńską szkołę gospodarstwa wiejskiego w Piasecznie.
1898	Budowa wąskotorowej linii Warszawa – Służew – Jeziorna – Piaseczno.
1899	Budowa linii Warszawa – Piaseczno – Góra Kalwaria. Połączenia komunikacyjne sprzyjały rozwojowi miasta.
1903	Powstała Ochotnicza Straż Pożarna.
1914	Wybuch I wojny światowej. Piaseczno i okolice stały się terenem walk niemiecko-rosyjskich. Miasto wyludniło się.
1915	Piaseczno zajęli Niemcy.

Piaseczno pod panowaniem niemieckim

1916	Przywrócono prawa miejskie Piasecznu. Jednocześnie przyłączono do miasta wieś Wola Piasecka.
1917	Uruchomiono elektrownię miejską. Odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Miejskiej.
1918	Odzyskanie niepodległości.

Piaseczno w latach dwudziestych XX wieku

1919	Wnioskowano o przyłączenie do Piaseczna folwarku Pólko, Chyliczki, wsi Chyliczki, Józefosławia, Orężnej, Siedlisk, kolonii Wygody, wsi i dworu Żabieniec, wsi Zgorzały i leśnictwa Zalesie.
1924	Zorganizowano łaźnię miejską.
4 czerwca 1928	W Piasecznie gościł prezydent R.P. Ignacy Mościcki, który położył kamień węgielny pod Dom Ludowy jego imienia.
1934	Otwarto linię kolejową Warszawa – Radom.

Piaseczno pod okupacją niemiecką

6 września 1939	Oddziały niemieckich czołgów wjechały do Góry Kalwarii a następnie zajęły Piaseczno. Rozpoczęła się okupacja niemiecka. Nałożono na mieszkańców kontrybucję, zabroniono budowania nowych domów, wprowadzono godzinę policyjną. Na terenie miasta założono obóz jeniecki.
1941	Powstało getto żydowskie.
16 stycznia 1945	Niemcy opuścili miasto. Zniszczyli stację kolejki wąskotorowej.

Piaseczno po II wojnie światowej

17 stycznia 1945	Do Piaseczna wjechały bez walki czołgi 1 Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte.
1 lipca 1952	Piaseczno stało się siedzibą powiatu (do 31 maja 1975 r., kiedy nastąpiła likwidacja powiatów). Rozszerzono granice administracyjne przyłączając gromady Gołków-Letnisko, Miasto-Las Zalesie, Wólka Kozodawska Letnisko, Orężna i tzw. Chyliczki Dworskie. Oddzielono Łoziska. Rozpoczęło się uprzemysłowienie miasta.
1956	Powstaje pierwszy zakład, od którego rozpoczyna się uprzemysłowienie miasta – Zakład Lamp Oscyloskopowych ZELOS.
1957	Powstają Zakłady Lamp Nadawczych LAMINA.
1964	Założono cmentarz komunalny w Piasecznie.
1972	Rozpoczęto gazyfikację miasta.
1972 – 1979	Budowa obwodnicy miejskiej.
1976 – 1979	Budowa Zakładu Kineskopów Kolorowych Polkolor.
1983	Uruchomiono linię trolejbusową łączącą Piaseczno z Warszawą w miejsce istniejącej od 1971 linii autobusowej MZK. Powstał zakład produkujący kosmetyki dr Irena Eris.
1990	Demokratyczne wybory do Rady Miejskiej.
1991	Francuski koncern Thomson kupił zakłady Polkoloru.
1993	Erygowano drugą parafię w Piasecznie przy ul. Słowiczej p.w. Matki Bożej Różańcowej.
1996	Otwarcie francuskich hipermarketów Auchan i Leroy Merlin.
1999	Piaseczno stało się ponownie miastem powiatowym.
2000	Założenie na terenie gminy we wsi Antoninów Cmentarza Południowego. Otwarcie krytego basenu przy Gminnym Ośrodku Sportu i Rekreacji.
2003	Legendarna firma Technicolor otwiera nowoczesną fabrykę płyt DVD.
17 grudnia 2004	Komisja Europejska wydała Decyzję w sprawie przyznania wsparcia finansowego w ramach Funduszu Spójności dla projektu “Program gospodarki wodno-ściekowej w Piasecznie”.
16 listopada 2005	Otwarcie centrum handlowego Fashion House Outlet Centre.
30 stycznia 2008	Otwarcie Sądu Rejonowego i Prokuratury Rejonowej w Piasecznie.