W związku z licznymi wątpliwościami i pytaniami związanymi ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi połączonymi z ogólnokrajowym referendum, przypominamy zasady pobierania kart do głosowania i prawidłowego oddawania głosów w dniu 15 października 2023 r.
Zgodnie z Uchwałą Nr 211/2023 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 września 2023 r. w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych ujęcie wyborcy w spisie wyborców oznacza, że jest on uprawniony do głosowania w wyborach do Sejmu i do Senatu oraz w referendum. Komisja wyborcza wydaje każdemu wyborcy po jednej karcie do głosowania w: 1) wyborach do Sejmu; 2) wyborach do Senatu; 3) w referendum. Jak informuje PKW, w przypadku gdy wyborca podczas odbioru kart do głosowania odmówi przyjęcia jednej albo dwóch z nich, wydający karty członek komisji w rubryce spisu wyborców „Uwagi” ma obowiązek odnotować odpowiednio: 1) „bez Sejmu”; 2) „bez Senatu”; 3) „bez referendum”; 4) „bez Sejmu i bez referendum”’ 5) „bez Senatu i bez referendum”; 6) „bez Sejmu i bez Senatu”. Po wykonaniu takiej adnotacji wyborca potwierdza podpisem pobranie karty/kart.
Zgodnie z instrukcją PKW wyborca ma prawo zmienić zdanie i chcieć jednak pobrać kartę do głosowania, której przyjęcia wcześniej odmówił. Może wrócić do Komisji wyborczej nawet kilka godzin po pobraniu części kart i mieć prawo pobrać kartę, której nie chciał pobrać wcześniej. W tej sytuacji komisja wydaje wyborcy tę kartę lub karty, której przyjęcia wcześniej odmówił a przewodniczący komisji w rubryce spisu wyborców „Uwagi” skreśla właściwą adnotację, o której mowa i skreślenie to opatruje swoją parafą.
– W przypadku, gdy wyborca potwierdził odbiór kart do głosowania, odebrał wszystkie karty i oddalił się od komisji, a następnie wrócił do komisji w celu zwrócenia jednej lub więcej kart, komisja bezwzględnie odmawia ich przyjęcia – czytamy w Uchwale PKW – Gdyby wyborca mimo wszystko pozostawił kartę lub karty w lokalu wyborczym, komisja nie jest uprawniona do wrzucenia jej do urny wyborczej. W takim przypadku oddanej karty do głosowania nie uwzględnia się w obliczeniach.
Komisja wyborcza ma obowiązek wydać karty do głosowania dopiero po tym, jak wyborca potwierdzi własnoręcznym podpisem, w przeznaczonej do tego rubryce spisu wyborców, fakt otrzymania kart.
– Jeśli wyborca pobrał karty do głosowania i odszedł od stołu, przy którym siedzi komisja, a potem zmieni zdanie i stwierdzi, że nie chce brać udziału w którymś z głosowań, to może ją przynieść z powrotem komisji, a komisja nie ma prawa wrzucić tej karty do urny. Taka karta zostanie zapakowana do odpowiedniego pakietu, opisana i zapieczętowana. W taki sam sposób postępuje komisja, jeśli znajdzie kartę w lokalu wyborczym, bo to też się zdarza – wyjaśniła w rozmowie z PAP szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak.
Karty nie będą spięte
W związku z pojawieniem się w mediach społecznościowych nieprawdziwych informacji o tym, że karty do głosowania będą spięte, PKW w dniu 9 października 2023 r. zaprzeczyła tym pogłoskom.
– Nieprawdą jest, że 3 karty do głosowania będą zszyte lub w inny sposób złączone. Wyborca nie ma obowiązku, a prawo do udziału w głosowaniu 15 października i sam zdecyduje, czy we wszystkich, czy tylko w niektórych z 3 głosowań weźmie udział, a co za tym idzie, które karty do głosowania wyda mu obwodowa komisja wyborcza – informuje PKW.
Prawidłowo oddany głos musi zawierać dwie przecinające się linie w okienku obok nazwiska kandydata na którego chcemy oddać swój głos w wyborach do Sejmu oraz Senatu. W przypadku pytań referendalnych znak „x” wstawiamy przy wybranej odpowiedzi „tak” lub „nie” przy każdym z czterech pytań referendalnych. Wyborca może odpowiedzieć na wszystkie pytania lub tylko część z nich, karta nadal będzie ważna, ponieważ osobno liczone będą odpowiedzi dla każdego z pytań.
W krótkim filmie PKW wyjaśnia w jaki sposób oddać głos w wyborach parlamentarnych oraz referendum, aby nasz głos był ważny.
Szczegółowe informacje o wyborach 2023 oraz referendum publikowane są również na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej.