Przed 80 laty warszawska społeczność żydowska niemal przestała istnieć. W lecie 1942 roku Niemcy wywieźli do Treblinki blisko 300 tysięcy Żydów. Zapraszamy do udziału w corocznym Marszu Pamięci, upamiętniającym zamordowanych mieszkańców getta warszawskiego.
80 lat temu w okupowanej Warszawie Niemcy rozpoczęli tak zwaną „Grossaktion” – wielką deportację Żydów do obozu zagłady w Treblince. Od 22 lipca do 21 września 1942 roku na Umschlagplatz – placu przeładunkowym przy ulicy Stawki, skąd wyruszały transporty do komór gazowych – w przepełnionych pociągach jadących do obozu i w samej Treblince zamordowali blisko 300 tysięcy Żydów. W Marszu Pamięci 22 lipca 2022 jak co roku oddamy hołd ofiarom wielkiej deportacji. W szczególny sposób wspominać będziemy żydowskich uchodźców i przesiedleńców z miast i miasteczek okupowanej Polski i Europy, którzy zmarli w getcie warszawskim z powodu głodu i chorób lub zostali zgładzeni w Treblince latem 1942 roku.
Co czwarta osoba w „dzielnicy zamkniętej” została przymusowo przesiedlona z miast takich jak Łódź, Płock, Sochaczew, Sierpc, Góra Kalwaria, Piaseczno, a także Berlin czy Hamburg. Uchodźcy żyli w najgorszych warunkach i jako pierwsi zostali wysłani do Treblinki.
Jesienią 1940 r. Niemcy utworzyli w Piasecznie getto, zlokalizowane w rejonie ulic: Świętojańskiej, Jerozolimskiej, Topolowej, Czajewicza i Krótkiej. Stłoczono w nim około 2500 osób pochodzenia żydowskiego, w tym także deportowanych z pobliskich miejscowości oraz z Łodzi i Garwolina. Likwidacja getta była realizowana stopniowo. Około 1500 osób Niemcy wysiedlili do Warszawy już w grudniu 1940 roku. Pozostałych deportowano do Warszawy w pierwszych miesiącach 1941 roku. Większość z piaseczyńskich Żydów podzieliło tragiczny los mieszkańców getta warszawskiego.
Marsz wyruszy 22 lipca br. o godz. 18:00 spod pomnika Umschlagplatz w Warszawie (ul. Stawki 10, róg Dzikiej) i przemierzy symboliczną trasę „od śmierci do życia”, która zakończy się na ul. Stare Nalewki – to tam przed wojną znajdowało się centrum żydowskiej Warszawy.
Zwieńczeniem Marszu będzie koncert przygotowany przez wiolonczelistę i aranżera Michała Pepola we współpracy ze Sławą Przybylską, legendą polskiej sceny muzycznej. Jak co roku uczestnicy Marszu będą nieść symboliczne Wstążki Pamięci, z imionami zamordowanych przesiedleńców i uchodźców żydowskich. Na ul. Stare Nalewki stanie wystawa plenerowa poświęcona ich pamięci, zaprojektowana przez Jana Strumiłło, którą będzie można oglądać do 1 września. Wokół instalacji zaplanowane zostały wydarzenia towarzyszące.
_____
W 2022 roku mija 80 lat od rozpoczęcia akcji „Reinhardt” – planu ludobójstwa polskich Żydów, przygotowanego i przeprowadzonego przez nazistowskie Niemcy. Do zakończenia akcji w listopadzie 1943 roku Niemcy zamordowali blisko 2 miliony Żydów z Generalnego Gubernatorstwa, okręgu białostockiego i innych krajów Europy: Czech, Moraw, Słowacji, Grecji, Macedonii, Niemiec, Austrii.
Głównymi ośrodkami zagłady były obozy – Bełżec, Sobibór, Treblinka i Majdanek – w których mordowano za pomocą gazu. Tysiące Żydów zostały zastrzelone także na ulicach gett oraz zmarły z braku wody i powietrza podczas transportów. W wyniku akcji „Reinhardt” przestała istnieć większość dużych społeczności żydowskich w okupowanej Polsce.
_____
Marsz Pamięci 22 Lipca (1942) – odbędzie się 22 lipca 2022 r. o godz. 18.00
Organizator: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
Trasa: pomnik Umschlagplatz – ul. Stawki – ul. Andersa – wzdłuż Ogrodu Krasińskich – ul. Stare Nalewki.
Na początku wydarzenia wolontariusze będą rozdawać Wstążki Pamięci z imionami, które pod koniec pochodu zostaną przywiązane do ogrodzenia Ogrodu Krasińskich.
Wydarzenie na FB: www.facebook.com/events/1142370259953739
