budynek Muzeum Piaseczna
Muzeum Piaseczna, foto Joanna Ferlian

Noc Muzeów w Piasecznie to doskonała okazja do poznania historii miasta zaprezentowanej na wystawie stałej w Muzeum Piaseczna. Na zwiedzających czeka nowoczesna, multimedialna ekspozycja na trzech poziomach budynku Starej Plebanii.

Muzeum Piaseczna w zmodernizowanej Starej Plebanii przygotowało dla mieszkańców i turystów wystawę, która opowiada historię ziemi piaseczyńskiej od czasów prehistorycznych po współczesność. Droga do uruchomienia Muzeum Piaseczna była długa i pełna przeszkód.

Modernizacja zabytkowej plebanii rozpoczęła się w 2017 r. W trakcie prac pojawiły się liczne przeszkody, związane między innymi z kiepskim stanem ścian budynku (co miało znaczący wpływ na stabilność konstrukcji nośnej), z odkryciem wartych nie tylko zachowania, ale i wyeksponowania piwnic, a także z problemami z pierwotnym wykonawcą inwestycji. Projekt modernizacji budynku wymagał zmiany, a co za tym idzie – konieczne było ponowne ustalenie wszelkich szczegółów z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków i uzyskanie niezbędnych zgód i pozwoleń. Skomplikowaną operacją było pogłębienie piwnic tak, by możliwe było uzyskanie powierzchni ekspozycyjnej, z wykorzystaniem dobrze zachowanych historycznych sklepień. Cegły, których użyto do budowy podpiwniczenia, są bardzo zróżnicowane, zarówno pod kątem wymiarów, jak i czasu powstania. Na podstawie przeprowadzonej analizy ustalono, że cegły pochodzą z różnych epok historycznych, począwszy od końca XVIII, aż po pierwszą połowę XX wieku. Dokonano też zmian w projekcie wykonawczym odnośnie do zagospodarowania terenu wokół Starej Plebanii oraz zastąpienia modernistycznej formy ganku (zakładanej w pierwotnym projekcie) portykiem, który miałby w większym stopniu nawiązywać do historycznego kształtu budynku. Ta ostatnia zmiana nadała budynkowi cech dworu polskiego, charakterystycznego dla dziewiętnastowiecznej architektury polskiej, z której wywodzi się zachowana forma obiektu.

Kluczowe prace wykończeniowe realizowane były w latach 2022–2023, z przygotowaniem wnętrz już pod planowaną wystawę stałą muzeum. Nadzór nad przygotowaniem wystawy i organizacją muzeum pełni od 1 kwietnia 2022 r. dyrektor Violetta Jarząbkowska. Efekty pracy zespołu pracowników Muzeum Piaseczna (w organizacji) i wyłonionego w przetargu wykonawcy wystawy będzie można zobaczyć bezpłatnie między innymi 18 maja podczas Nocy Muzeów w Piasecznie.

Wystawa została podzielona na trzy okresy – zaprezentowane na trzech poziomach zmodernizowanego budynku Starej Plebanii. W piwnicach jest to okres od czasów prehistorycznych do wczesnego średniowiecza. Ekspozycja prezentowana na parterze obejmuje okres od nadania praw miejskich (1429 r.) do końca XIX w. – to czasy książąt mazowieckich, panowania Sasów, powstań narodowych i rozwoju rzemiosła. Na piętrze prezentowane są wiek XX i czasy współczesne, czyli rozwój Zalesia Dolnego jako osiedla ogrodu, okres wojen, rozwoju kolejki wąskotorowej, lokalnych cegielni, pojawienia się dużych zakładów (Zelos, Lamina, Polkolor).

Ekspozycja spełnia wszelkie aktualnie obowiązujące standardy w wystawiennictwie muzealnym, wraz z multimediami i ułatwiającymi samodzielne zwiedzanie audioprzewodnikami. Budynek i przestrzeń ekspozycyjna są dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Jednocześnie prowadzona jest digitalizacja zbiorów muzealnych, dzięki której spora część pamiątek będzie opublikowana online w wysokiej jakości fotograficznej.

W przyszłości filiami Muzeum Piaseczna staną się dwa kolejne zabytkowe obiekty – dworek „Poniatówka”, w którym trwają ostatnie prace związane z renowacją polichromii odkrytych pod kolejnymi warstwami tynku, a także Dom „Zośki”, który obecnie również jest remontowany. W obu obiektach powstaną ekspozycje poświęcone konkretnym tematom i postaciom historycznym.

Wystawa stała w Muzeum Piaseczna pozwala poznać bogatą historię miasta i okolic oraz znakomite postacie historyczne związane z naszą małą ojczyzną. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia nowej instytucji kultury w zlokalizowanym w samym centrum miasta zabytkowym budynku Starej Plebanii.

Szczegółowe informacje na temat zbiorów muzeum, ekspozycji, organizowanych wydarzeń, godzin otwarcia, zakupu biletów itd. znajdą Państwo na stronie internetowej www.muzeumpiaseczna.pl.