Centrum Piaseczna to bez wątpienia najważniejszy obszar miasta. Przede wszystkim ze względu na historyczne dziedzictwo. To samo serce miasta i punkt wyjścia dla rozwoju całej gminy Piaseczno.
To tutaj znajdują się najważniejsze zabytki, instytucje publiczne, tu toczy się życie kulturalne i handlowe. Zależy nam na tym, by wzmacniać funkcję miastotwórczą śródmieścia, przyciągać do niego mieszkańców atrakcyjną ofertą kulturalną, rozrywkową, usługową, ale również przyjazną, bezpieczną i pełną zieleni przestrzenią publiczną. W związku z potrzebą uchwalenia nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla ścisłego centrum miasta, postanowiliśmy przeprowadzić szerszą analizę ścisłego centrum i od kilku miesięcy, współpracując z urbanistami i architektami, zastanawiamy się nad kierunkami tych zmian.
– Naszym zadaniem jest dbanie o miasto dziś, ale także myślenie o jego przyszłości. Dzisiejsze decyzje bowiem wpłyną na wygląd i funkcjonalność miasta przez następne kilka, kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat – podkreśla burmistrz Daniel Putkiewicz. – Decyzje te powinny być świadome i uwzględniać między innymi wyzwania związane z kryzysem klimatycznym, zmianami demograficznymi, ale też oczekiwaniami społecznymi. Mamy pełnych energii i pomysłów mieszkańców, którzy oczekują dynamicznych zmian. Są to zarówno właściciele nieruchomości, osoby prowadzące tu działalność gospodarczą, jak i wszyscy, którzy tu mieszkają, załatwiają swoje sprawy w centrum miasta, korzystają z bogatej oferty kulturalnej czy wybierają się na spacer.
Wygodne i bliskie miejsce do życia, nakręcone energią mieszkańców
Chcemy zmieniać centrum Piaseczna w pełną życia przestrzeń, dostosowując je do nowych trendów urbanistycznych, uwarunkowanych zarówno przemianami społecznymi, jak i wyzwaniami klimatycznymi. Chcemy modernizować centrum Piaseczna, z poszanowaniem i troską odnosząc się do historycznej tkanki miasta. Nowe spojrzenie, nowe pomysły i rozwiązania, ale też modernizacja historycznych budynków czy odtworzenie dawnych pierzei. Transformacja i rewitalizacja – krótko mówiąc: Piaseczno odNowa.
Wizja specjalistów i głos mieszkańców
Mamy świadomość, że aby miasto dobrze funkcjonowało i było przyjazne dla mieszkańców, konieczne jest uwzględnienie różnych aspektów, które trzeba dobrze przemyśleć, zaprojektować, a następnie konsekwentnie realizować.
Do współpracy przy opracowaniu wizji rozwoju centrum miasta zaprosiliśmy więc doświadczonych architektów, urbanistów, a także przedstawicieli Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, ponieważ jednym z bardzo istotnych aspektów, które należy wziąć pod uwagę, jest ochrona konserwatorska, którą objęte są nie tylko zabytkowe budynki, ale również historyczny układ ulic.
Specjaliści, radni i mieszkańcy mają głos
W pierwszym etapie biuro projektowe analizowało istniejące uwarunkowania, zarówno w terenie, jak i w dokumentach, i pytało o kierunki rozwoju istotne z punktu widzenia władz miasta. Kolejnym etapem były przeprowadzone w połowie września 2021 roku warsztaty, w których udział wzięli pracownicy wydziałów urzędu i jednostek organizacyjnych gminy oraz radni.
W oparciu o wszystkie zebrane dane, wypracowane w trakcie warsztatów pomysły i oczekiwania projektanci przygotowali propozycję na rewitalizację centrum Piaseczna, której końcowym etapem jest master plan. Będzie on podstawą do opracowania planu miejscowego, który w dalszych krokach zostanie poddany szerokim konsultacjom z udziałem mieszkańców i przedsiębiorców prowadzących działalność w śródmieściu.
Cel: miasto pełne życia
Naszym priorytetem jest przyciągnięcie mieszkańców do centrum miasta jako pełnej życia przestrzeni publicznej. Chcemy przekształcenia śródmieścia w nowy salon Piaseczna: ożywioną, atrakcyjną przestrzeń miasta, której bogata oferta usługowa, kulturalna, gastronomiczna będzie przyjazna dla wszystkich grup wiekowych, dzieci, młodzieży, dorosłych oraz seniorów. Chcemy, aby centrum miasta było miejscem spotkań, robienia zakupów, spędzania wolnego czasu.
To dzieje się już dziś – latem mieszkańców przyciąga fontanna, organizowane w centrum miasta imprezy kulturalne, handlowe czy gastronomiczne. Planujemy budowę w centrum miasta sali kinowo-teatralnej, uzupełnianie tkanki miejskiej zabudową mieszkaniową z usługami oraz wspieranie działań, które mają charakter miastotwórczy.
Historia – zobowiązanie i potencjał na przyszłość
Projektując zmiany w centrum Piaseczna, pierwszym czynnikiem, który należy brać pod uwagę, są wytyczne konserwatora. Zależy nam na tym, by ratować zabytkowe obiekty – zarówno należące do miasta, jak i pozostające w rękach prywatnych. Udzielamy dotacji osobom prywatnym oraz instytucjom, które chcą poprawiać wygląd zabytkowych budowli.
Dbamy o dziedzictwo historyczne
Gmina Piaseczno inwestuje ogromne środki w rewitalizację budynków, którymi włada miasto. Dobiegają końca prace przy renowacji Starej Plebanii oraz dawnej remizy OSP w ścisłym centrum Piaseczna.
Rozpoczęła się rewitalizacja „Poniatówki” w parku miejskim. Dążymy też do odtworzenia pierzei wschodniej rynku, która dziś raczej odstrasza. To wszystko wymaga nie tylko uzgodnień z konserwatorem zabytków i pieniędzy na modernizację budynków, ale również pomysłu na ich zagospodarowanie i funkcje. Szukamy rozwiązań, które pozwolą przywrócić budynkom historyczny wygląd, a jednocześnie tchną w nie nowe życie.
Planując przyszłe zagospodarowanie nieruchomości, chcemy uwzględnić historyczną parcelację, odtworzyć pierzeje oraz przejścia bramowe.
Nowe miejsca na kulturalnej mapie Piaseczna
Mieszkańcy Piaseczna często wspominają, że miasto potrzebuje kina i prawdziwej sceny teatralnej i koncertowej. Bogaty program Centrum Kultury w Piasecznie przyciąga mieszkańców, ale przestrzeń, którą dysponujemy, zawęża możliwość organizacji większych imprez. Koncerty czy spektakle z większą widownią Centrum Kultury może zorganizować tylko w plenerze.
Przedstawienia, seanse filmowe, koncerty, spotkania – wszystkie tego typu imprezy odbywają się od dziesięcioleci w małej sali Domu Kultury przy ul. Kościuszki 49, a latem na skwerze Kisiela, placu Piłsudskiego czy w Zakątku Kultury. Budowa adekwatnej do potrzeb mieszkańców tak dużej gminy jak Piaseczno sali kinowo-teatralnej, która pozwoli na organizację imprez przez cały rok, jest koniecznością.
Kino, scena muzyczna, teatr, muzeum i galeria
Lepsze warunki sceniczne pozwolą przyciągnąć do Piaseczna atrakcyjnych artystów, a co za tym idzie – większą liczbę mieszkańców do centrum miasta. Optymalnym miejscem dla sali widowiskowej dla potrzeb Centrum Kultury wydaje się obecny parking przy ul. Zgoda. Odpowiednio zaprojektowany budynek wpisywałby się w tkankę miejską w powiązaniu z parkiem, a w jego podziemiach w ciągu dnia funkcjonowałby duży, ogólnodostępny parking.
Wkrótce do użytku zostaną oddane nowe obiekty kulturalne. Po zakończeniu rewitalizacji zlokalizowanej przy rynku Starej Plebanii rozpoczną się prace przygotowujące ekspozycję dla potrzeb Muzeum Piaseczna, które będzie działać w budynku. Jego filiami będą remontowana obecnie „Poniatówka” oraz Dom „Zośki” w Zalesiu Dolnym. Z kolei w modernizowanej i rozbudowywanej Starej Remizie przy ul. Puławskiej planowana jest działalność Instytutu Sztuki Józefa Wilkonia. Liczymy na to, że nowe punkty na kulturalnej mapie Piaseczna będą magnesem dla mieszkańców i turystów i znacząco przyczynią się do ożywienia centrum miasta.
Ratusz zostaje w centrum
Budynek urzędu miejskiego powinien znaleźć miejsce na terenie śródmieścia ze względu na odniesienia historyczne, prestiż wiążący się z usytuowaniem i funkcjonowaniem Ratusza w śródmieściu, w miarę centralne zlokalizowanie na terenie gminy, dobrą obsługę komunikacyjną oraz możliwość współczesnego podejścia do funkcjonowania tego typu obiektów (połączenie różnych funkcji publicznych). Pozostawienia obiektów administracyjnych w centrum miasta oczekują też mieszkańcy.
Obecna siedziba Urzędu Miasta i Gminy nie spełnia aktualnych standardów dostępności usług dla mieszkańców oraz warunków pracy dla kilkuset urzędników. Prędzej czy później czeka nas więc decyzja o budowie nowej siedziby miejskiego urzędu, co należy już uwzględnić przy planowaniu przestrzennym.
W wyniku analiz za optymalną lokalizację uznano kwartał pomiędzy ul. Zgoda, ul. Sierakowskiego, ul. Rynkową oraz Traktem nad Perełką. Architekci zaproponowali rozwiązanie, w którym lokalizacja nowego Ratusza tworzyłaby mocny punkt wieńczący zabudowę ul. Zgoda i korespondowałaby z planowanym nowym obiektem kulturalnym.
Nowa przestrzeń dla handlu i usług
Miasto tętniące życiem to miasto z bogatą ofertą handlowo-usługową. Planując zmiany w centrum, bierzemy pod uwagę interesy lokalnych kupców i rzemieślników prowadzących tu swoją działalność, ponieważ nowi mieszkańcy to również nowi klienci. Atrakcyjna przestrzeń handlowa także przyciąga klientów. Duże znaczenie ma tu oczywiście branża gastronomiczna – osoby w różnym wieku i o różnym statusie społecznym potrzebują przestrzeni, w których mogą się spotkać ze znajomymi, rodziną, wypić dobrą kawę, zjeść lody czy obiad.
Planujemy tworzenie nowych przestrzeni pod handel i usługi, między innymi przy modernizacji wschodniej pierzei rynku oraz przy zabudowie pierzejowej ul. Nadarzyńskiej. W nieruchomościach należących do miasta chcemy promować działalność, która ma charakter miastotwórczy, wynajmując powierzchnie dla określonych branż na preferencyjnych warunkach.
Więcej zieleni w mieście
To już się dzieje. Od dłuższego czasu podejmujemy na szeroką skalę działania proekologiczne w ramach hasła „Piaseczno dla klimatu”. Między innymi sadzimy nowe drzewa, krzewy i kwiaty na terenach, które kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt lat temu zostały „zabetonowane”. Jednym z takich miejsc jest piaseczyński rynek. Posadzenie tu drzew ze względu na infrastrukturę podziemną jest olbrzymim wyzwaniem, ale mamy już gotowy projekt, który przewiduje, że w kolejnych sezonach spotykając się na placu Piłsudskiego, będziemy mogli ukryć się w cieniu drzew.
Odpowiedź na wyzwania klimatyczne
Nikogo chyba dziś nie trzeba przekonywać, że miejsca, w których jest dużo zieleni, są znacznie bardziej atrakcyjne dla mieszkańców. Poza względami estetycznymi bierzemy też pod uwagę zmiany klimatu. Doświadczenia ostatnich sezonów, z dotkliwymi upałami i gwałtownymi burzami, dobitnie pokazują, że należy w miarę możliwości tak przebudowywać miasta, by minimalizować skutki ekstremalnych zjawisk atmosferycznych.
Zieleń pojawia się wzdłuż naszych dróg – nie tylko po to, by oczyszczać powietrze i dawać cień, ale również dlatego, żeby zapewnić częściową retencję wód opadowych. W ramach błękitno-zielonej infrastruktury planujemy też dalsze zagospodarowanie Traktu nad Perełką i kolejnego fragmentu parku miejskiego.
Miasto przyjazne i bezpieczne
Planując zmiany w centrum Piaseczna, wzorujemy się na idei miasta krótkich dystansów – angielskiego 15-Minute City. To miasto, w którym większość spraw jesteśmy w stanie załatwić w najbliższej okolicy – pieszo, rowerem lub korzystając z transportu publicznego.
Czy wystarczy sama atrakcyjna oferta w centrum miasta, jeśli dotarcie do niego będzie niebezpieczne, a spacer nieprzyjemny? Zależy nam na tym, by nasze miasto zapewniało bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu – pieszym, rowerzystom i kierowcom. Stąd wprowadzamy w centrum rozwiązania, które mają poprawić bezpieczeństwo przede wszystkim tzw. niechronionych uczestników ruchu, czyli pieszych i rowerzystów – ograniczamy prędkość, instalujemy specjalne oznaczenia i doświetlamy przejścia dla pieszych, a także budujemy infrastrukturę dla rowerzystów i rozwijamy sieć transportu publicznego. Pamiętamy też o osobach z niepełnosprawnościami.
Troszczymy się też o detale – oprócz zachęcającej do spacerów, wypielęgnowanej zieleni miejskiej, dbamy o wygląd ulic i placów, estetykę mebli miejskich i ich wysoką jakość. Zależy nam również na stworzeniu atrakcyjnych powiązań komunikacyjnych poszczególnych obszarów miasta.
Polityka parkingowa
Polityka parkingowa prowadzona przez gminę Piaseczno służy zapewnieniu dostępności do handlu i usług w śródmieściu poprzez rotację pojazdów. Wprowadzenie Strefy Płatnego Parkowania na ulicach sprawiło, że klientom znacznie łatwiej znaleźć miejsce postojowe w sąsiedztwie interesującej ich lokalizacji. Podobnie stało się w przypadku uruchomienia Płatnych Parkingów Miejskich.
Obecnie bez problemu można zaparkować w centrum miasta, co przed uruchomieniem płatności było niemal niemożliwe. Za korzystanie z tych miejsc trzeba zapłacić niewielką kwotę, a dodatkowo, jeśli zatrzymujemy się na mniej niż 45 minut, korzystamy z postoju bezpłatnego.
W celu ograniczenia tranzytu przez ścisłe centrum, budujemy i modernizujemy połączenia drogowe, które mają zachęcać kierowców do korzystania z alternatywnych tras przejazdu poza centrum miasta.
Pogodzenie interesów osób zmotoryzowanych, pieszych i rowerzystów to jeden z celów, jakie sobie stawiamy, planując zmiany w śródmieściu.
Nowy plan zagospodarowania przestrzennego centrum Piaseczna
Jesteśmy w trakcie opracowywania nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (mpzp) dla centrum Piaseczna. Opracowanie planu miejscowego to ściśle określona przepisami prawa procedura, a jednym z jej etapów jest proces konsultacji społecznych. Przygotowany projekt planu miejscowego zostanie wyłożony do publicznego wglądu, czeka nas dyskusja publiczna i zebranie opinii mieszkańców w formie uwag. Informacje o kolejnych etapach procedury planistycznej znajdą Państwo na stronie internetowej gminy Piaseczno i w Biuletynie Informacji Publicznej. Ostateczny kształt uchwały w sprawie przyjęcia mpzp dla centrum Piaseczna zatwierdzi w głosowaniu Rada Miejska.
Kiedy ta wizja ma szansę realizacji?
Zmiany w mieście już realizujemy, traktując je jako składowe pewnej całości w myśleniu o centrum miasta. Modernizujemy budynki Starej Plebani oraz dawnej remizy OSP – w obu będą działać nowe instytucje kulturalne. Zmieniamy i zazieleniamy ulice – przebudowany został duży fragment ulicy Puławskiej oraz powstało nowe połączenie drogowe od ul. Kościelnej do ul. Nadarzyńskiej pozwalające ominąć ul. Kościuszki.
Gotowy jest również projekt posadzenia nowych drzew na placu Piłsudskiego, którego realizację zamierzamy rozpocząć jeszcze w tym roku. Przygotowujemy przemianę placu na rogu ulic Jana Pawła II i Puławskiej.
Gmina jest też właścicielem działek w centrum i będzie ogłaszać konkursy architektoniczne na ich zagospodarowanie pod konkretne cele inwestycyjne, czyli na przykład salę kinowo-teatralną, ratusz, a w bardziej otwartej formule – na tereny przy ul. Zgoda czy ul. Nadarzyńskiej. Oczywiście w przypadku zamierzeń, których finansowanie spoczywa na samorządzie, decyzję o przystąpieniu do realizacji podejmować będą radni w oparciu o możliwości finansowe gminy Piaseczno.
Kluczowe jest to, by nowa zabudowa, której realizację dopuści miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wzbogacała centrum miasta i była czynnikiem miastotwórczym – a Piaseczno stało się wygodnym i bliskim miejscem do życia, nakręconym energią mieszkańców.
Pełne opracowanie wizji śródmieścia przygotowane przez urbanistów i architektów z MAU Mycielski Architecture & Urbanism do pobrania: raport MAU Piaseczno (.pdf, 82.1 MB)
Swoje uwagi, pomysły i propozycje można kierować na adres mailowy: odnowa@piaseczno.eu