24 października Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął tzw. uchwałę antysmogową, która będzie obowiązywała na terenie całego województwa mazowieckiego. Co to oznacza dla mieszkańców gminy Piaseczno?
Województwo mazowieckie jest trzecim regionem (po Śląsku i Małopolsce), w którym samorząd województwa podjął taką uchwałę. Wprowadza ona m.in. ograniczenia w używaniu pieców, kotłów i kominków, które nie spełniają wymagań ekoprojektu, czyli jednolitych dla całej Unii Europejskiej norm określających emisję zanieczyszczeń trafiających do powietrza.
Kiedy regulacje wejdą w życie?
Uchwała wejdzie w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia jej w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego. Postanowienia w niej zawarte będą jednak wprowadzane stopniowo, aby mieszkańcy mieli czas, żeby dostosować się do nowych regulacji. I tak:
• wszystkie nowe instalacje (piece, kominki i kotły) będą musiały spełniać wymagania ekoprojektu od dnia wejścia w życie uchwały;
• od 1 lipca 2018 r. nie wolno będzie spalać mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem, węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z ich wykorzystaniem, węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0–3 mm; nie będzie można także spalać paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 proc. (czyli np. mokrego drewna);
• do końca 2022 r. użytkownicy najgorszej jakości kotłów na węgiel lub drewno (tzw. kopciuchów), które nie spełniają wymogów dla klas 3, 4 lub 5 wg normy PN-EN 303-5:2012, będą musieli wymienić je na kotły spełniające wymogi ekoprojektu;
• do końca 2027 r. będą musieli wymienić kocioł na zgodny z wymogami ekoprojektu użytkownicy kotłów na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4 wg normy PN-EN 303-5:2012;
• użytkownicy kotłów klasy 5 wg normy PN-EN 303-5:2012 będą mogli z nich korzystać do końca ich żywotności;
• do końca 2022 r. posiadacze kominków będą musieli wymienić je na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu lub wyposażyć kominki w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie.
Czy będą kary?
Przyjęta przez Sejmik Województwa Mazowieckiego uchwała przewiduje możliwość skontrolowania stosowanych urządzeń grzewczych. Każdy użytkownik kotła, pieca lub kominka – na żądanie kontrolującego – będzie zobowiązany do przedstawienia dokumentów potwierdzających, że stosowane przez niego urządzenie jest zgodne z wymogami, jakie wprowadza uchwała antysmogowa (dokumentem takim może być np. instrukcja użytkowania lub dokumentacja techniczna urządzenia).
Kontrola będzie mogła również dotyczyć jakości stosowanego w urządzeniu grzewczym paliwa. Aby potwierdzić jego jakość, użytkownik będzie zobowiązany posiadać odpowiedni dokument (np. fakturę zakupu paliwa lub świadectwo jakości).
Kontrole będą mogły być przeprowadzane m.in. przez straż miejską, upoważnionych pracowników Urzędu Miasta i Gminy, a także przez policję oraz Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Za niestosowanie się do zapisów uchwały antysmogowej grozić będzie mandat do 500 zł lub grzywna do 5000 zł.
Gmina montuje czujniki smogu
Trwa montaż 30 stacji do monitoringu zanieczyszczeń powietrza na terenie gminy Piaseczno. System uruchomiony zostanie jeszcze w tym roku.
10 listopada 2017 r. gmina Piaseczno podpisała umowę z konsorcjum Czujnikimiejskie.pl zawiązanym przez spółki Lightlog Sp. z o.o. oraz Zdrochem Sp. z o.o. na wykonanie systemu do pomiaru zanieczyszczeń powietrza.
Zgodnie z umową do końca listopada br. wykonawca systemu zamontuje na terenie gminy Piaseczno 30 stacji monitoringowych, z czego 27 stacji będzie wyposażonych w sensory do pomiaru poziomu stężeń pyłu PM10 i pyłu PM2,5, natomiast 3 stacje będą wyposażone w sensory do pomiaru poziomu stężeń: NOX, SOX, O3, pyłu PM10 i pyłu PM2,5. Dodatkowo każda ze stacji będzie dokonywać pomiarów temperatury i wilgotności powietrza.
Stacje badają stężenie zanieczyszczeń metodą optyczną (Laser Optical Particle Counter), a dzięki wbudowanym źródłom zasilania ich praca odbywa się bez konieczności doprowadzenia zasilania zewnętrznego. Ewentualne ładowanie lub wymiana źródeł zasilania przez cały okres obowiązywania umowy realizowana będzie przez wykonawcę i na jego koszt. Aluminiowa obudowa stacji sprawia, że są one odporne na warunki atmosferyczne. W zależności od warunków technicznych dla danej lokalizacji stacje monitoringowe będą przesyłały zgromadzone dane do centrali za pomocą systemów radiowych GSM lub Wi-Fi.
Aplikacja zapewniająca wizualizację danych pomiarowych będzie się składała z trzech modułów. Pierwszym będzie ogólnodostępny portal z treścią informacyjną o systemie do pomiaru zanieczyszczeń powietrza, drugim – dedykowany panel administracyjny dla pracowników Urzędu Miasta i Gminy Piaseczno umożliwiający dokonywanie analizy uzyskanych danych pomiarowych, natomiast trzecim – ogólnodostępny interaktywny panel informacyjny zgodny z kolorystyką strony internetowej Urzędu Miasta i Gminy Piaseczno, na którym zostaną zaprezentowane lokalizacje stacji oraz dane pomiarowe. Panel ten zawierać będzie zakładkę informującą o możliwości zadawania pytań dotyczących systemu, zgłaszania nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu, uwag technicznych czy awarii. W przypadku zaistnienia warunków bądź zdarzeń uniemożliwiających wiarygodny pomiar zanieczyszczeń powietrza (np. uszkodzenie stacji przez osoby trzecie, anomalie pogodowe itp.) mieszkańcy zostaną poinformowani o zaistniałej sytuacji przez rzeczony panel informacyjny.
W celu zapewnienia jak najwyższej jakości systemu oraz rzetelności i wiarygodności uzyskiwanych danych kalibracja stacji monitoringowych wykonywana będzie przez Wydział Chemii Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego nie rzadziej niż co 6 miesięcy. Na czas wykonania kalibracji wykonawca ma dokonać montażu stacji zamiennych, co zapewni ciągłość pracy całości systemu.
W celu jak najbardziej reprezentatywnego rozmieszczenia stacji wytypowano trzydzieści lokalizacji w większości obejmujących działki będące własnością gminy Piaseczno. Wobec znacznego zaludnienia miasta Piaseczna około 35% czujników zostanie zainstalowanych na jego terenie, natomiast pozostałe 65% trafi na zurbanizowane obszary wiejskie naszej gminy. Stacje wchodzące w skład systemu będą oznaczone tabliczkami informacyjnymi o wymiarach 14×14 cm przymocowanymi do płyty czołowej urządzenia.
Lokalizacje:
11 czujników rozlokowanych będzie na terenie miasta Piaseczna, dwa w Zalesiu Górnym i Głoskowie oraz po jednym w Józefosławiu, Jazgarzewie, Chylicach, Chyliczkach, Chojnowie, Woli Gołkowskiej, Złotokłosie, Bogatkach, Bobrowcu, Grochowej, Jastrzębiu, Mieszkowie, Siedliskach, Wólce Prackiej i Żabieńcu.
Będą kontrole palenisk
Straż miejska ma kontrolować, czym palimy w piecach. Podpisane zostało porozumienie z laboratorium, a funkcjonariusze zostaną wyposażeni w odpowiedni sprzęt.
W związku z pogarszającą się jakością powietrza na terenie całego Mazowsza i częstymi alertami smogowymi nasilą się kontrole straży miejskiej w zakresie rodzaju surowców spalanych w piecach. – Karanie mieszkańców nie jest naszym celem, a ostatecznością. Musimy wspólnie zadbać, żeby na terenie naszej gminy powietrze było jak najlepszej jakości. To bardzo ważne, bo chodzi o nasze zdrowie i jakość życia – przekonuje burmistrz Zdzisław Lis.
Co może kontrolować straż miejska
Kontrole będą przeprowadzane na terenie zarówno prywatnych posesji, jak i firm. – Impulsem do takiej kontroli często są anonimowe doniesienia mieszkańców. Ale patrol straży miejskiej może podjąć interwencję także z własnej inicjatywy, gdy widzi na przykład czarny dym wydobywający się z komina posesji. Przyczyną kontroli może być też brak złożonej deklaracji śmieciowej – mówi Mariusz Łodyga, komendant Straży Miejskiej w Piasecznie.
Straż miejska ma m.in. prawo kontrolować, czy odpady komunalne powstałe na terenie nieruchomości zbierane są zgodnie z wymogami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku, a także czy mieszkańcy pozbywają się odpadów komunalnych w sposób zgodny z przepisami. Funkcjonariusze sprawdzają też rodzaj paliwa, które używane jest do ogrzewania, a także to, czy w piecach nie są spalane odpady komunalne lub inne niedozwolone substancje.
Z czego wynikają uprawnienia kontrolne straży miejskiej
Strażnik miejski ma prawo:
– wstępu na teren nieruchomości lub obiektu;
– przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
– żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
– żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.
Uprawnienia te wynikają z art. 379 ust. 1-3 ustawy o prawie ochrony środowiska, w związku z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawą o samorządzie gminnym oraz regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Piaseczno.
Z przepisów jasno wynika, że mieszkaniec ma obowiązek wpuścić funkcjonariuszy straży miejskiej na teren posesji. W trakcie kontroli strażnicy na prośbę mieszkańca mają obowiązek przedstawić stosowne upoważnienie od burmistrza oraz wyjaśnić powód interwencji.
Co grozi za spalanie niedozwolonych substancji
Kontrolując daną posesję, straż miejska sprawdza przede wszystkim, co spalane jest w piecu, jakim materiałem opałowym dysponuje właściciel oraz gdzie leżą odpady stałe (czy nie znajdują się one w okolicy pieca i nie są przygotowane do spalania). Podczas kontroli robiona jest jej dokumentacja fotograficzna, a zdjęcia wraz z notatką służbową są dołączane do akt sprawy.
Jeśli strażnicy stwierdzą, że doszło do wykroczenia i na terenie danej posesji spalane są na przykład śmieci, mogą nałożyć mandat karny w wysokości do 500 zł. Kontrolowany ma prawo odmówić przyjęcia mandatu i wówczas spawa jest kierowana do sądu. Sąd może nałożyć na obwinionego grzywnę w wysokości do 5 000 zł.
W razie odmowy przyjęcia przez mieszkańca mandatu straż miejska będzie pobierać próbki popiołu z palenisk na terenie posesji. Będą one przesyłane do akredytowanego laboratorium, które przeprowadzi ich analizę i wyda opinię. Analiza taka pozwala wykazać, czy w danym piecu były spalane substancje zabronione nie tylko w dniu kontroli, ale nawet kilka dni wcześniej.
– Gdy będziemy zmuszeni do pobrania próbek popiołu i wysłania ich do analizy, a akredytowane laboratorium potwierdzi, że w piecu były spalane niedozwolone substancje, będziemy domagali się od właściciela posesji zwrotu kosztów analizy poniesionych przez Urząd Miasta i Gminy – mówi komendant Mariusz Łodyga.
Straż miejska przypomina także, że o ile spalanie w piecu substancji niedozwolonych jest traktowane jako wykroczenie, o tyle odmowa wpuszczenia na teren posesji funkcjonariuszy dokonujących kontroli zmienia kwalifikację czynu na przestępstwo uregulowane w art. 225 § 1 kodeksu karnego. Czyn ten zagrożony jest karą pozbawienia wolności do lat trzech. – W przypadku niewpuszczenia funkcjonariuszy dokonujących kontroli na teren posesji sprawę będziemy przekazywać policji – informuje komendant.
